Een kind met ADHD

Als stilzitten niet lukt

Getty Images

Mensen met ADHD zijn druk, druk, druk. Ze hebben veel te veel energie, kunnen nooit stilzitten en kunnen zich niet concentreren. En steeds meer kinderen kampen ermee. In elke klas zit wel een kind met ADHD.

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Een hele mondvol om te zeggen dat mensen met ADHD aandachtstekort hebben en hyperactief zijn.

Té druk

Kinderen en jongeren met ADHD hebben het moeilijk om hun aandacht ergens bij te houden. Hun 'aandachtsniveau' is onvoldoende aangepast aan de eisen van de omgeving.

Ze kunnen zich niet lang genoeg concentreren op een taak of activiteit, terwijl leeftijdsgenootjes dat wel kunnen. Bovendien zijn ze hyperactief. Ze zijn vaak te hevig voor hun omgeving en ze zijn te druk op momenten dat het niet verwacht wordt of zelfs ongepast kan zijn.

Dit alles zorgt ervoor dat ADHD-patiënten het moeilijk hebben om te functioneren in de maatschappij. Op school kunnen ze niet stilzitten, tot grote ergernis van hun leerkrachten. Concentreren is moeilijk en agenda's of schoolboeken vergeten ze meestal.

Eerste symptomen

De eerste symptomen van ADHD worden vaak duidelijk wanneer een kind drie, vier jaar is. Dan geeft het energieke gedrag van het kind nog niet echt problemen, maar op de lagere of hogere school worden de problemen groter.

Tijdens de puberteit bestaat ook het risico dat de jongeren zich gaan identificeren met probleemjongeren, wat kan leiden tot alcohol- of drugsgebruik of zelfs delinquent gedrag.

Normaal verminderen de symptomen als de ADHD-jongere volwassen wordt, maar het zwakke aandachts- en organisatievermogen blijft vaak voor problemen zorgen.

Oorzaak?

ADHD is grotendeels erfelijk bepaald. Het zit in de familie, zoals in de volksmond gezegd wordt. Maar ook de omgeving speelt een rol, want die kan een bepaalde aanleg versterken of juist afzwakken.

Een stabiele omgeving met een evenwichtige opvoeding, een positieve aanpak op school en een goede vriendenkring zijn allemaal factoren die ertoe kunnen leiden dat ADHD niet zo hevig de kop op steekt.

Ritalin

ADHD valt niet te genezen, maar de symptomen ervan kunnen wel verlicht worden. De behandeling met Ritalin is intussen overal bekend. Het middel zorgt ervoor dat ADHD-patiënten minder verstrooid zijn, zich beter kunnen concentreren en dat ze hun impulsieve reacties beter onder controle hebben.

Patiënten worden er rustiger van en kunnen daardoor makkelijker studeren.
Ritalin alleen helpt echter niet. Een combinatie van medicatie met psycho-educatie of gedragstherapie is noodzakelijk. Geneesmiddelen onderdrukken de symptomen tijdelijk, maar lossen het probleem op lange termijn niet op.

Overigens is Ritalin niet helemaal ongevaarlijk. Tegenwoordig wordt Ritalin al snel voorgeschreven in afwachting van een volledige diagnose, maar als het middel in verkeerde handen terechtkomt, kan het een drug zijn. Als het verkeerd gebruikt wordt, kan het effect van Ritalin vergeleken worden met dat van speed. En dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Therapie

Bij psycho-educatie leren ADHD'ers om te gaan met hun ziekte door hun beperkingen te aanvaarden. De beperkingen zullen immers blijven, maar hoe je ermee omgaat, kan je veranderen.

Ook leren de patiënten hun gedrag en zelfbeeld aan te passen in functie van hun toekomst. Ze leren stil te staan bij wat mogelijk is voor hen, met hun beperkingen, en werken daar naartoe.

Gedragstherapie is ook nuttig. Tijdens die behandeling krijgt de ADHD'er nieuwe vaardigheden aangeleerd en leert hij controle te krijgen over zijn gedrag. Er wordt ook aandacht besteed aan de relatie met de ouders, leerkrachten en vrienden.

Het succes van deze behandelmethoden hangt sterk af van de omgeving van de patiënt. Als die omgeving op een positieve manier weet om te gaan met ADHD, kan de patiënt perfect functioneren in de maatschappij.

Het is bijvoorbeeld veel efficiënter om een kind met ADHD op zijn talenten te wijzen, dan om voortdurend te hameren op zijn chaotische manier van werken en zijn concentratieverlies. Jongeren die aangemoedigd worden om hun talenten te ontwikkelen, zullen een beter zelfbeeld krijgen.

Toekomstperspectieven

Als ADHD op een positieve manier gekanaliseerd wordt, kan de beperking omgebogen worden tot een voordeel. Zo zijn ADHD'ers zeer geschikt voor creatieve jobs, bijvoorbeeld in de journalistiek of in de grafische sector.

Ook managersfuncties zijn perfect voor mensen met ADHD. Die bruisen immers van de energie, zijn creatief, goed in de omgang etc. Allemaal kwaliteiten die goed van pas komen bij dat soort banen. Bovendien werken ADHD'ers erg goed als ze geconfronteerd worden met de druk van een deadline.

Hun gebrekkige organisatietalent kan hen wel parten spelen. Maar als je een ADHD'er een goede, gestructureerd werkende secretaresse geeft, zijn die problemen ook meteen opgelost.

Auteur