Besmetting komt vaker voor dan je denkt
Ziek worden door kip, het komt vaker voor dan je denkt. Volgens de Consumentengids krijgen 30.000 Nederlanders jaarlijks koorts en diarree en sterven er maar liefst 10 mensen door het eten van kip. Het grote gevaar? Nee, niet de bekende Salmonella. Nu is vooral de Campylobacter bacterie de boosdoener.
Er zijn 15 soorten campylobacter. De belangrijkste soort is de campylobacter jejuni. Het is een bacterie die zich graag nestelt in de darmen van de kip. Trouwens, niet alleen bij de kip, ook bij andere vogels en bij varkens. De dieren wordt daar niet ziek van, maar bij het slachten kan de bacterie op het vlees terechtkomen. En wij mensen kunnen er wél ziek van worden.
Voedselinfectie
Uit onderzoek van de Consumentenbond bleek dat campylobacter zeer veel voorkomt op kippenvlees: van de 40 monsters kipfilet bleken er maar liefst 27 besmet met deze bacterie. De lichaamstemperatuur van kip is 42 °C en bij die temperatuur vermenigvuldigt de campylobacter zich het snelst.
Hoe zit het dan met salmonella, die andere bekende bacterie? Die is op zijn retour, dankzij goede controle en maatregelen als vaccinatie van kippen. Volgens het Voedingscentrum zorgt campylobacter jaarlijks voor meer voedselinfecties dan salmonella. De klachten treden niet meteen na het eten op, maar pas na 48 uur tot zelfs een week. Je krijgt maagdarmklachten zoals buikpijn en diaree en griepachtige verschijnselen, bekend onder de verzamelnaam campylobacter-enteritis. Er kan zelfs bloed voorkomen in de ontlasting en sommige mensen hebben wekenlang buikkrampen. Héél soms treden ernstiger complicaties op, zoals aantasting van het zenuwstelsel (Guillain Barré-syndroom), spierzwakte, een darmontsteking en gewrichtsproblemen. Maar dit is zeldzaam. En niet iedereen is even gevoelig voor besmetting.
Door en door verhitten
Hoe houd je nu de campylobacter van je bord? Het meest rigoureus is kip schrappen van het menu. Maar ja, dat is ook weer zo wat. Het beste advies is daarom: vlees door en door gaar maken, want campylobacter gaat dood door koken, bakken en braden. Pas verder op met kruisbesmetting. Als je kip snijdt op een snijplank, en daarna de groenten op dezelfde snijplank of met hetzelfde mes, dan besmet je ook de groenten. Tip: koop een aparte snijplank voor vlees, in een afwijkende kleur! Maak de snijplank na gebruik goed schoon met heet water en afwasmiddel. Was ook je handen goed na het aanraken en snijden van rauw vlees.
Campylobacter is jammer genoeg best goed bestand tegen kou: ook in bevroren kip kan nog campylobacter aanwezig zijn. Ook het dooivocht van kip kan dus vol zitten met deze bacteriën, voorzichtig ermee.
Voorzichtig in het buitenland
De kippenhouders zeggen dat ze aandacht hebben voor het probleem, maar helemaal uitroeien kan nu eenmaal nooit. Oppassen blijft het devies. Overigens is campylobacter niet alleen in Nederland een probleem. In het buitenland kan besmetting ook plaatsvinden via groenten en fruit en zelfs via kraanwater. Met name in mediterrane landen, Azië en in Afrika. Eet daar liever geen rauwe groenten en fruit en drink alleen kraanwater als dat veilig is verklaard.
