Veel gestelde vragen over hoge bloeddruk
Een hoge bloeddruk is een van de belangrijke risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Maar omdat je er niets van merkt, hebben 1,2 miljoen mensen geen idee dat ze een hoge bloeddruk hebben én dat ze een gezondheidsrisico lopen. Vanaf je 40e heb je meer kans op het krijgen van een hoge bloeddruk. Daarom roept de Hartstichting op om regelmatig je bloeddruk te meten vanaf je 40e. Zo kun je proberen te voorkomen dat je een hart- of vaatpatiënt wordt.
Een op de drie Nederlanders tussen de 30 en de 70 jaar heeft een hoge bloeddruk (hypertensie), mannen iets vaker dan vrouwen. Twee op de vijf mensen met hoge bloeddruk weten dat niet, zo blijkt uit cijfers van de Hartstichting. Een te hoge bloeddruk verhoogt de kans op schade aan je bloedvaten en je hart. Dit kan leiden tot een hartinfarct, beroerte of hartfalen.
Stille aandoening
Een te hoge bloeddruk is een zogenoemde ‘stille aandoening’; je merkt er niets van, terwijl je bloedvaten continu onder een te hoge druk staan. Daarom is het goed regelmatig je bloeddruk te controleren, zodat je een eventuele te hoge bloeddruk op tijd ontdekt.
"Meten is weten", zegt ook dokter David Smeekes, huisarts en medisch beleidsadviseur bij de Hartstichting. Hij krijgt regelmatig vragen over bloeddruk. "Veel mensen zijn in de veronderstelling dat wanneer je niets voelt van je bloeddruk, er ook niets aan de hand is. Maar dit is helaas niet het geval." In onderstaand filmpje beantwoord Smeekes de meest gestelde vragen.
Wat is bloeddruk?
Bloeddruk is de druk die op de wanden van bloedvaten komt, elke keer als het hart samentrekt. Het hart pompt 60 tot 80 keer per minuut. Hierbij wordt bloed door slagaders en aders gepompt. Zo worden voedingsstoffen en zuurstof door het lichaam vervoerd en worden afvalstoffen verwijderd.
Je bloeddruk bestaat uit twee waarden: de bovendruk en de onderdruk. Dokter David: "wanneer je hart samentrekt, perst het veel bloed door je slagaders. De druk op de vaatwanden wordt dan hoger, dit is de bovendruk, of de systolische druk. Daarna ontspant je hart zich en neemt de druk af. Dat is de onderdruk of diastolische druk." Vooral een hoge bovendruk verhoogt je risico op hart- en vaatziekten. Een lage bloeddruk verhoogt de kans op hart- en vaatziekten niet. Je kunt er wel klachten van hebben, zoals duizeligheid en flauwvallen.
Maar wat is dan een normale bloeddruk?
Er is geen ideale bloeddruk, we spreken wel van een normale bloeddruk. Bloeddruk noteren we in millimeter kwik (mmHg). Voor een gezond persoon is een bloeddruk onder de 140 mmHg gewenst.
Wat is een hoge bloeddruk?
Wanneer je bloeddruk in rust hoger of gelijk is aan 140 mmHg, dan heb je last van hypertensie of een hoge bloeddruk. In dit geval staat er constant een hogere druk op de vaatwanden en moet je hart meer moeite doen om bloed rond te pompen. Dit is geen gezonde situatie voor je hart en vaten.
Het is normaal dat je bloeddruk schommelt
Je bloeddruk is niet altijd even hoog maar schommelt gedurende de dag en nacht. ‘S nachts is je bloeddruk relatief laag en als je wakker wordt stijgt je bloeddruk. In de loop van de dag neemt de bloeddruk weer iets af om aan het eind van de middag en in het begin van de avond weer te stijgen. Je bloeddruk kan ook hoger worden na het eten van bepaalde producten, bij inspanning of emoties. En bij sommige activiteiten vraagt je lichaam meer voedingsstoffen en zuurstof. Je bloeddruk kan dan tijdelijk hoger zijn. Bijvoorbeeld bij sport, stress of schrik.
Eén meting is geen meting
Het meten van je bloeddruk is belangrijk om te ontdekken of je een hoge bloeddruk hebt. Dokter David: “Een hoge bloeddruk voel je meestal niet, maar geeft wel een verhoogd risico op bijvoorbeeld een hartinfarct of een beroerte. Een regelmatige check is vanaf je 40e zeker verstandig, je kunt namelijk zelf vaak nog veel doen om risico’s te verlagen. Dit kun je ook zelf doen met een gevalideerde bloeddrukmeter.”
Thuis je bloeddruk meten gaat tegenwoordig heel simpel, met één druk op de knop. "Zorg ervoor dat je je 30 minuten voor de meting niet inspant, drink geen koffie en rook niet en neem 5 minuten rust voor je begint", adviseert dokter David. Tijdens de meting kun je het beste rustig gaan zitten en probeer praten, lachen of hoesten te vermijden. Als de bloeddruk bij meerdere metingen verhoogd is, is het verstandig een keer contact op te nemen met de huisartspraktijk. Bij een waarde van boven de 180 mmHg spreken we van een ernstig verhoogde bloeddruk. Het is dan belangrijk om dezelfde dag contact op te nemen met de huisartspraktijk.
Zelf je bloeddruk verlagen
Het aanpassen van je leefstijl helpt vaak enorm om de bloeddruk weer naar beneden te krijgen. Dokter David: "niet roken, een gezond gewicht en voldoende beweging zijn hierbij erg belangrijk. Vermijd te veel alcohol en zout, ook deze hebben een negatief effect op je bloeddruk."
• Stop met roken
• Eet gezond: minder zout en vet
• Probeer wat kilo's kwijt te raken bij overgewicht
• Beweeg voldoende
• Leer omgaan met spanningen en stress
• Drink minder alcohol: maximaal 1 glas per dag en niet elke dag
