Handeczeem

Hardnekkige aandoening

Getty Images

De meest voorkomende huidaandoening aan de handen is handeczeem. Het is een ontsteking van de huid. De ontsteking wordt niet veroorzaakt door een bacterie, maar door factoren die zowel van buitenaf op de huid inwerken als van binnenuit komen. Het is een vervelende en vaak ook hardnekkige huidaandoening.

Handeczeem is een term die gebruikt wordt voor huidafwijkingen aan de hand die gepaard gaan met jeuk, roodheid, kleine bobbeltjes, blaasjes, schilfering en soms vochtafscheiding. Deze klachten ontstaan niet door een bacterie of een schimmel, maar door een ontsteking. Handeczeem is dan ook niet, zoals vaak wordt gedacht, besmettelijk.

Oorzaken

Er zijn verschillende vormen van handeczeem, met verschillende oorzaken. De meest voorkomende vormen zijn: allergisch contacteczeem, irritatief contacteczeem, constitutioneel eczeem, blaasjeseczeem en eelt- en kloofjeseczeem.

Allergisch contacteczeem

Zoals de naam al zegt, wordt allergisch contacteczeem veroorzaakt door contact van de huid met een stof waar een allergie voor bestaat. Als de huid in contact komt met deze stof, de allergeen genoemd, wordt het afweersysteem actief en ontstaat er eczeem.

Irritatief contacteczeem

Stoffen zoals bijvoorbeeld schoonmaakmiddel, zeep en terpentine kunnen leiden tot irritatief contacteczeem. Dit wordt ook wel ortho-ergisch of toxisch contacteczeem genoemd. Dat is geen allergische reactie. De huid raakt beschadigd door een agressieve stof en kan zich niet snel genoeg herstellen, waardoor er eczeem ontstaat. Ook water kan tot irritatief contacteczeem leiden als je handen er heel vaak mee in aanraking komen. Deze vorm komt veel vaker voor dan allergisch contacteczeem.

Constitutioneel eczeem

Dit is de meest voorkomende vorm van eczeem en wordt ook atopisch eczeem genoemd. Atopie betekent de aangeboren aanleg om allergisch te worden. Dit kan in de familie zitten, maar dat hoeft niet altijd. Deze vorm komt vooral op de kinderleeftijd voor. Mensen met deze aangeboren aanleg kunnen gemakkelijker op latere leeftijd handeczeem krijgen. Constitutioneel eczeem kan enkele maanden tot vele jaren duren. Er bestaan perioden met verschrikkelijke klachten, gevolgd door geen klachten. Vaak zijn de klachten in de winter erger door de droge vrieslucht.

Blaasjeseczeem

Een bijzondere vorm van handeczeem is blaasjeseczeem. Dit wordt gekenmerkt door blaasjes en soms zelfs grote blaren in de handpalmen. De dieper in de huid gelegen blaasjes en pijnlijke kloven zijn bij blaasjeseczeem vooral te vinden aan de zijkanten van de vingers. Deze vorm van eczeem kan ook voorkomen op de voeten.

Eelt- en kloofjeseczeem

Deze vorm van eczeem kenmerkt zich door een droge, schilferige huid met eeltvorming en kloven aan de palmzijde van de handen. Eelt- en kloofjeseczeem komt vooral voor bij mannen tussen de 40 en 60 jaar. Hoe deze vorm van eczeem ontstaat is niet duidelijk. Er wordt wel eens gedacht dat dit het 'eindstadium' is van blaasjeseczeem of irritatief contacteczeem.

Diagnose

Denk je last te hebben van handeczeem? Bij de drogist en apotheek zijn speciale eczeem crèmes verkrijgbaar voor mild tot matig eczeem. Ga je naar de huisarts, dan zal deze je waarschijnlijk doorverwijzen naar een dermatoloog. Deze zal eerst kijken, vragen stellen en indien nodig nog wat testjes doen.

Behandeling

Daarnaast bestaan ook hormoonzalven op recept die corticosteroïden bevat. Deze zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes. Je behandelend arts zal bepalen welke zalf je nodig hebt. Andere vormen van behandelingen zijn: teerzalven en lichttherapie. In sommige gevallen kan een antibioticakuur noodzakelijk zijn.

Naast de behandeling met een speciale crème of medicijnen is van groot belang om zoveel mogelijk contact te vermijden met de stoffen waarvoor je allergisch bent. Draag met schoonmaken zoveel mogelijk handschoenen. Er zijn verschillende soorten verkrijgbaar. Sommige handschoenen kunnen juist de irritatie weer verergeren. Probeer dus een aantal soorten uit en kijk welke het beste voor jou werken.

Was je handen met huidvriendelijke zeep, spoel ze goed af en dep ze droog. Houd je handen goed vet met een speicale crème voor droge en gevoelige huid. En tot slot, makkelijker gezegd dan gedaan, maar krab niet. Hoe erg de jeuk ook is, krabben zal meer klachten veroorzaken.

Auteur 
Bron 
  • Nederlands Huisartsen Genootschap
  • Huidarts
  • Huidinfo
  • UMCG