Parkinson: meer dan trillen alleen

De ziekte van Parkinson is genoemd naar de Engelse arts James Parkinson. De hersenaandoening komt vrij veel voor, met name onder ouderen. Ongeveer 1 procent van de 55-plussers krijgt ermee te maken. De ziekte openbaart zich meestal tussen het 50e en 70e levensjaar, maar ook jongeren kunnen het krijgen. Mensen die op jonge leeftijd Parkinson of Parkinsonisme krijgen – zoals acteur Michael J. Fox-  worden Yoppers genoemd. De naam komt van de term Young Onset Parkinsonians. Parkinson is een progressieve aandoening; de ziekte verergert dus.

Dopaminetekort

Parkinson is een hersenziekte waarbij zenuwcellen langzaam afsterven. Met name de zenuwcellen van de zogenoemde 'zwarte stof' (substantia nigra) hebben eronder te lijden. De cellen van deze zwarte stof hebben als belangrijkste taak het produceren van dopamine. Door de ziekte van Parkinson wordt er dus minder van deze neurotransmitter aangemaakt; er ontstaat een dopaminetekort. De aansturing van bewegingen door de hersenen wordt hierdoor bemoeilijkt. Het gevolg is dat armen en benen de bekende trillingen gaan vertonen, maar de spieren tegelijkertijd stijf worden, waardoor bewegen moeizaam gaat. De diagnose Parkinson wordt gesteld aan de hand van de symptomen, niet door middel van een scan.

Symptomen

De bevende en trillende armen en benen (tremor) zijn niet de enige symptomen van Parkinson. Overigens gaan deze lichaamsdelen juist trillen in rust, het tegenovergestelde van een essentiële tremor zoals bij Parkinsonisme MSA. Andere kenmerkende symptomen zijn de schuifelende pasjes, een trager reactievermogen, spraakproblemen en een voorovergebogen lichaamshouding. Naarmate Parkinsonpatiënten ouder worden, stijgt de kans op het krijgen van dementie. Ook zijn mensen met de ziekte van Parkinson vatbaarder voor depressies.

Behandeling

Bij de ziekte van Parkinson worden vooral de symptomen behandeld. Fysiotherapie helpt bijvoorbeeld om soepeler te bewegen, logopedie bij de spraakproblemen en ergotherapie biedt ondersteuning bij de gewone dagelijkse bezigheden.

De medicijnen die worden voorgeschreven richten zich vooral op het aanvullen van het dopaminetekort. Soms wordt er besloten tot een hersenoperatie om te zorgen dat het trillen en de stijfheid minder worden. Dit is met name het geval wanneer het overmatige beven niet meer met medicijnen kan worden tegengegaan.