Verslaafd aan smeren

Alles over 'paraffineverslaving'

Getty Images

Je smeert je huid elke dag in met een minerale olie zodat deze niet uitdroogt. Je lippen verzorg je met een lippenbalsem om kloofjes te voorkomen. 'Prima huidverzorging', denk je. Maar is al dat smeren wel zo goed voor je? Of loop je hierdoor juist risico op een zogenoemde 'paraffineverslaving'?

Het is eigenlijk zoals onze moeders al zeiden: "alles waar 'te' voor staat is niet goed." Zo is het ook met teveel smeren. Volgens de Amerikaanse allergoloog Dr. T.G. Randolph loop je, zonder het te weten, met al dat smeren namelijk een risico: je kunt al snel niet meer zonder. Wanneer je ermee stopt geeft dat een droog en trekkerig gevoel, omdat je huid door het smeren nauwelijks meer in staat is om zelf nieuwe huidvetten aan te maken. Dus grijp je snel weer naar de crème of lippenbalsem om dat trekkerige gevoel een halt toe te roepen. Dit verschijnsel wordt ook wel ‘paraffineverslaving’ genoemd.

'Paraffineverslaving'

De allergoloog introduceerde de term 'paraffineverslaving' al eind jaren '60 in een rapport waarin hij waarschuwt over het gebruik van minerale oliën. Ook in latere onderzoeken en rapporten spreekt hij over ‘multiple chemical sensitivity’, ofwel gevoeligheid voor het gebruik van chemische stoffen, zoals ook minerale oliën zijn.

Toegevoegde stoffen

In Nederland deed de afdeling dermatologie van het VU medisch Centrum in Amsterdam in 2006 een onderzoek naar mensen met huidproblemen. Dermatoloog Menno Gaastra concludeerde in zijn rapport dat een op de drie mensen een gevoelige huid heeft, en dat bij een op de tien sprake is van een huidallergie. De oorzaak van die huidproblemen moeten we volgens hem voor een groot deel zoeken in de dagelijkse blootstelling aan toegevoegde parfumgrondstoffen, paraffine en conserveermiddelen (parabenen).

Niet erkend

De reguliere dermatologie hanteert het standpunt dat neutrale minerale oliën zoals vaseline op de huid onschadelijk zijn. Deze worden juist beschouwd als een van de pijlers van de behandeling bij bepaalde vormen van eczeem. De minerale oliën zouden bijdragen aan een herstel van de beschadigde barrièrefunctie van de huid. De vereniging van dermatologen stelt vooralsnog dat van onderdrukking van de eigen huidvetproductie niets is gebleken en dat dit op theoretische gronden niet te verwachten is: "De sebumproductie (talgproductie) vindt autonoom plaats en wordt hoogstens wat beïnvloed door sommige geslachtshormonen. Factoren van buitenaf, zoals minerale oliën, hebben geen invloed op de talgproductie. Daarom maakt paraffineverslaving nadrukkelijk geen deel uit van huidige reguliere geneeskundige inzichten."

Toch oppassen

Volgens allergoloog Randolph moeten we echter wel degelijk oppassen met het gebruik van minerale oliën of vetten. Ze kunnen een film over de huid vormen waardoor de poriën verstopt raken. Ook lossen de huidvetten op door veelvuldig smeren met als gevolg dat de vochthuishouding en zuurstofopname van je vel geblokkeerd raakt.

Wordt de huid langdurig in haar natuurlijke processen gehinderd dan bereik je zelfs het tegenovergestelde van wat je probeert te bereiken. In plaats van een soepele huid door al dat smeren droogt deze juist uit, met ondermeer allergische reacties en zelfs acne tot gevolg.
Enkele stoffen die paraffineverslaving kunnen opwekken zijn uiteraard paraffine, al dan niet in vloeibare vorm, lanoline (ook bekend als wolvet) en vaseline.

Wat kun je doen?

Of paraffineverslaving nou wel of niet bestaat, je huid is je grootste orgaan en heeft vele functies. Daarom is het belangrijk dat je deze goed verzorgt. Heb je het gevoel dat je niet zonder je crème of lippenbalsem kunt? Dan kun je kiezen voor natuurzuivere producten, of producten zonder paraffine of wolvet. Probeer daarnaast overmatig smeren te beperken en drink voldoende water om het vochtgehalte van de huid op peil te houden en zo het trekkerige gevoel tegen te gaan.