Werken aan een gezonde leefstijl

Gezond Gesprek met leefstijlcoaches Ester Janssen en Nicole Philippens

Getty Images

Goed eten, lekker slapen, veel bewegen, weinig stress: de meeste mensen kennen zo langzamerhand wel het 'recept' voor een gezonde leefstijl. Maar hoe kom je daar, als je leefstijl nog helemaal niet zo optimaal is? Hoe zet je de eerste stap richting een gezonde leefstijl en wie kan je daarbij helpen? Misschien is de Gecombineerde Leefstijl Interventie iets voor jou.

GLI: vergoed vanuit de basisverzekering

De Gecombineerde Leefstijl Interventie, vaak kortweg de GLI genoemd, is een programma dat twee jaar duurt. Je volgt groepsbijeenkomsten en krijgt ook individuele gesprekken met de leefstijlcoach. In de groepsbijeenkomsten krijg je informatie over gezond eten, bewegen en stress, maar vooral ook over gedragsverandering. De GLI wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Je betaalt dus niets en het gaat ook niet van de eigen bijdrage af. Maar het is ook niet vrijblijvend, zegt Nicole Philippens: "Er wordt wel verwacht dat je gemotiveerd bent en dat je bereid bent om voor twee jaar in te stappen."

Programma op maat

In de GLI is er dus ook veel aandacht voor gedrag. Want hoe zorg je dat een gezonde gewoonte ook echt beklijft, en hoe kies je stappen die je leefstijl steeds een beetje gezonder maken? Nicole Philippens: "Je volgt de GLI weliswaar in een groep, maar ieder kiest zijn eigen doelen. Bij de een is dat bijvoorbeeld slaap, terwijl de ander kiest om allereerst met beweging aan de gang te gaan. Precies waar je behoefte aan hebt. In de praktijk zien we dat elke verandering uiteindelijk leidt tot veranderingen op meerdere fronten. Stel dat iemand slecht slaapt en daardoor altijd moe is en geen puf heeft om te sporten of te koken. Op het moment dat de slaap verbetert, is er meer energie om bijvoorbeeld te gaan sporten. En van daaruit ontstaat dan vanzelf de behoefte om wat gezonder te eten."

CooL: Coaching op Leefstijl

Er zijn inmiddels vier erkende GLI’s in Nederland: Slimmer, Beweegkuur, Samen Gezond in Beweging en CooL. Ester: "CooL staat voor Coaching op Leefstijl. Het is een programma dat wij samen hebben ontwikkeld in samenwerking met Maastricht University. Wij doen ook onderzoek naar de effectiviteit van het programma. Als je het CooL-programma volgt, heb je gedurende het hele traject één begeleider. Dat is een gediplomeerd leefstijlcoach, die zowel de groep begeleidt als elke deelnemer coacht. Zo’n groep is overigens heel prettig voor veel mensen: er worden altijd volop tips uitgewisseld en je kunt je hart luchten als je eens wat tegenslag hebt. De groep helpt je er dan weer bovenop, zodat je niet afhaakt."

Overgewicht

De Gecombineerde Leefstijl Interventie is er niet voor iedereen. Om mee te mogen doen, moet je overgewicht hebben (BMI tussen de 25 en 30), plus een chronische aandoening of een risicofactor zoals artrose of een hoge bloeddruk. Als je obesitas hebt (BMI boven de 30) kun je ook deelnemen aan de GLI. "Dat betekent allemaal niet dat dit een afvalgroepje is, zoals bijvoorbeeld de WW", zegt Nicole. "En je krijgt ook geen dieet. Het gaat heel duidelijk om het veranderen van gedrag en leefstijl." Bij leefstijlcoaching draait het erom dat je zelf de gezonde keuzes maakt. Je weet immers best wel wat gezond voor je is, stellen Ester en Nicole. De vraag is meer: 'Hoe lukt het dan ook om dat gezonde gedrag dan ook daadwerkelijk uit te voeren?' Ester: "Je bedenkt zelf de doelen, en samen met de coach maak je daar behapbare kleine stappen van. Zo bereik je stap voor stap, helemaal op jouw manier en passend bij jouw leven, een meer gezonde leefstijl."

Harde en zachte cijfers

En? Werkt dat nou, zo’n GLI? Daar doen Nicole en Ester onderzoek naar, in het kader van hun gezamenlijk promotie-traject. Ze hebben net de eerste gegevens bekeken van een uitgebreid CooL-traject in Limburg. Nicole: "Uit onze cijfers blijkt dat mensen na acht maanden in het programma gemiddeld een paar kilo zijn afgevallen, dat hun middelomtrek is afgenomen en dat ze meer uithoudingsvermogen hebben. Dat zijn 'harde' getallen. Maar veel belangrijker blijken de gegevens die misschien wat minder hard zijn. Zo melden mensen dat ze lekkerder in hun vel zitten, dat ze zich veel bewuster zijn geworden van hun gedrag en dat ze zich fitter voelen. Zorgverzekeraars en artsen willen graag harde getallen, en zeggen dan bijvoorbeeld dat die paar kilo gewichtsverlies teleurstellend is. Maar dan vergeten ze hoe moeilijk gewichtsverlies is bij overgewicht, en dat mensen hun gewichtsverlies vaak niet vasthouden. Ook is het zo dat sommige mensen eerst aan de slag gaan met slaap, of met het verminderen van stress – voordat ze überhaupt aan hun gewicht kunnen werken. Wij denken dat juist die bewustwording en dat 'lekkerder in je vel' zitten heel belangrijke waarden zijn, die meer zeggen over blijvende gedragsverandering. En dat kost tijd, misschien zelfs wel meer dan twee jaar."   

Zelf meedoen?

Verlang je er ook naar om lekkerder in je vel te zitten en gezonder te leven? Dan is de GLI misschien wel een goed traject voor jou. Vraag je huisarts om een verwijzing, en kijk welke Gecombineerde Leefstijl Interventie bij jou in de buurt wordt aangeboden.

De podcast over de Gecombineerde Leefstijl Interventie luister je hieronder.