Gezond Lezen: Drankje?

De nieuwste inzichten over alcohol en gezondheid

Getty Images

Er verschijnen veel boeken over voeding, leefstijl en gezondheid. Diëtist/journalist Karine Hoenderdos leest én beoordeelt boeken voor Gezondheidsnet. Deze keer: ‘Drankje?’ van David Nutt.

Kort en krachtig

Hou je van bier, wijn of cocktails? Grote kans dat je na het lezen van dit boek heel anders tegen je favoriete  drankje aankijkt. De Britse psychiater David Nutt schreef een boek waarin vrijwel alle aspecten van alcohol aan bod komen. Zowel positief als negatief. Van sociaal bindmiddel tot agressie, van bloedvaten tot hersenen.

Wie is de auteur?

David Nutt is een Britse psychiater. Hij is hoogleraar en directeur van de afdeling neuropsychofarmacologie van het Imperial College in Londen. Hij is tevens voorzitter van DrugScience, een onderzoeksorganisatie op het gebied van alcohol en andere drugs. In het voorwoord schrijft hij: ‘De meeste mensen kennen mij als de hoofdadviseur drugs van de Britse overheid die in 2009 werd ontslagen omdat hij zei dat het regeringsbeleid rondom drugs niet op wetenschappelijke feiten was gebaseerd. (…). Ik denk dat de echte reden voor mijn ontslag was dat ik zo onbezonnen was om op primetime op de radio te zeggen dat alcohol de schadelijkste drug is.’ Smakelijk detail: Nutt runt samen met zijn dochter een wijnbar in Londen. Deze arts is geen verstokte geheelonthouder, maar wel iemand die de feiten rondom alcohol helder op een rij zet.

Waarover gaat dit boek?

De Gezondheidsraad in Nederland adviseert sinds 2015 om geen alcohol te drinken, of hooguit 1 glas per dag. Ik weet dus wel dat alcohol drinken niet goed is voor de gezondheid, hoe vaak ook wordt gezegd dat rode wijn goed is voor je hart. Nutt vertelt je alles over de effecten van alcohol op je gezondheid. De hoeveelheid cijfers en onderzoeken duizelen me soms bij het lezen van het boek. Wat zijn er veel ziektes waarop alcohol en negatieve invloed heeft! Wat heeft het ook veel effect op de psychische gezondheid, op agressie, op vruchtbaarheid en de kwaliteit van leven! Nutt maakt duidelijk dat drank een sociaal geaccepteerde drug is. Dat zorgt voor veel problemen, zoals verslaving, maar ook voor hogere kosten voor de gezondheidszorg. Er is ook zoiets als “secundaire schade” door drank: gezinsleden die lijden onder het alcoholgebruik, verkeersslachtoffers of slachtoffers door huiselijk geweld. De eerste 188 bladzijden is één grote ontmaskering van alcohol. Maar Nutt is eerlijk: hij bespreekt ook de (kleine) voordelen van alcohol voor de gezondheid, plus de sociale voordelen. Alcohol kan per slot van rekening ook zorgen voor ontspanning en verbinding tussen mensen. Aan het eind van het boek geeft Nutt praktische adviezen voor wie zijn alcoholgebruik aan banden wil leggen.

Wat kun je praktisch met dit boek?

Je zou verwachten dat dit boek een grote oproep is om geheelonthouder te worden. Maar dat is het niet. Nutt schrijft: ‘Tegen de tijd dat je dit boek uit hebt, hoop ik dat je kunt zeggen: ik heb besloten zo en zo veel te drinken. Ik heb besloten dat de voordelen bij die hoeveelheid veel groter zijn dan mijn angst voor de schade’. Hij verwacht dus dat je na het lezen van dit boek een weloverwogen besluit kunt nemen over alcohol. Ik denk dat dit zeker zo kan zijn. De uitleg van Nutt is namelijk heel verhelderend. Hij kan moeilijke concepten, zoals levercirrose, de werking van hersenen of alcoholpromillage in het bloed, heel duidelijk uitleggen. En omdat hij álle aspecten van alcohol meeneemt, kun je echt een beter afgewogen besluit nemen. Nadeel van het boek vind ik dat het heel erg gericht is op de situatie in het Verenigd Koninkrijk. Daar gelden andere normen en aanbevelingen en zijn ook andere cijfers over alcoholgebruik in de bevolking. De vertaler heeft soms de cijfers toegevoegd voor de Nederlandse en Vlaamse situatie of een extra toelichting gegeven, maar soms ook niet.

Eindoordeel

Vroeger had je het boek van Allen Carr, over stoppen met roken. Het was de bedoeling dat je dat boek las tijdens het roken, omdat dan de lust tot roken vanzelf zou vergaan. Ik denk dat je dit principe ook heel goed kunt toepassen bij dit boek van Nutt. Schenk een glas wijn of bier in, begin te lezen en kijk dan of je daarna nog net zo graag de fles leegdrinkt. Ik durf te wedden van niet. Mij heeft het boek in elk geval overtuigd dat mijn matige alcoholgebruik best nóg wel een beetje matiger kan.