Zin en onzin van voedingssupplementen

Waarom we slikken?

Getty Images

Veel mensen slikken vitaminepillen, poeders en bruistabletten. Een extra stoot vitamines is toch gezond? En baat het niet, dan schaadt het zeker niet. Toch?

Er is geen enkel bewijs dat voedingssupplementen nodig of nuttig zijn, ondanks de groeiende trend om vitaminesupplementen te promoten voor alles en nog wat. Van een gewone verkoudheid tot de preventie en/of de behandeling van hart- en vaatziekten of kanker.

Goede aanvulling

In sommige omstandigheden kunnen bepaalde supplementen wel zinvol zijn. Bijvoorbeeld als je tot de 'risicogroepen' behoort of als je wat langer ongezond eet. Een laaggedoseerd supplement is dan een goede aanvulling.

Ernstige vitaminetekorten komen in ons land nauwelijks voor. Toch slikken veel mensen regelmatig een vitaminesupplement, zoals extra vitamine C, omdat dit een verkoudheid of griep zou kunnen voorkomen. Voorkomen kun je een verkoudheid of griep niet, maar elke dag extra vitamine C slikken kan er wel voor zorgen dat je er snel weer bovenop bent.

Het is sowieso beter vitamines binnen te krijgen via een supplement, dan helemaal geen vitamines. Maar het is niet volwaardig. Gezond voedsel bevat naast vitamines namelijk nog vele andere belangrijke stoffen, die niet in een vitaminesupplement zitten.

Bovengrens opgesteld

Veel mensen hebben het idee 'baat het niet, dan schaadt het niet'. Bij beperkt gebruik van vitaminesupplementen is dat inderdaad zo. Maar het is niet gezond om veel vitaminesupplementen te slikken. Van een aantal vitamines is er een veilige bovengrens opgesteld. Dit is de maximale hoeveelheid die je per dag van deze vitamine mag binnenkrijgen.

Voor de overige vitamines hanteert het Vitamine Informatie Bureau een vuistregel van maximaal vijf maal de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Boven de veilige bovengrens bestaan er gezondheidsrisico’s en dan gaat de stelling 'baat het niet, dan schaadt het niet' niet op.

Schadelijke gevolgen

Vooral bij vetoplosbare vitamines (A, D, E en K) kan vrij makkelijk een vitamineoverschot ontstaan. Te veel vitamine D kan leiden tot nierschade en een te grote hoeveelheid vitamine A kan de lever beschadigen. Wateroplosbare vitamines (B en C) leiden minder makkelijk tot vergiftiging, omdat overschotten via de urine het lichaam verlaten.

Toch kunnen grote hoeveelheden synthetische vitamine C (meer dan 2000 mg per dag) zorgen voor bijwerkingen als misselijkheid, braken, hoofdpijn en huiduitslag. Ook kunnen vitaminesupplementen de werking van medicijnen nadelig beïnvloeden. Overleg dus altijd eerst met je arts als je medicijnen gebruikt en vitaminesupplementen wilt slikken.

Auteur