Boekrecensie: Je mooie motor

Alles over het hart

Getty Images

Het boek 'De mooie voedselmachine' van Giulia Enders over de darmen stond wekenlang in de boeken top 10. Nu is er opnieuw een jonge Duitse arts die vol passie over een orgaan kan vertellen. In 'Je mooie motor' schrijft cardioloog in opleiding Johannes von Borstel alles wat je over je belangrijkste orgaan - het hart - moet weten.

Bij pijn op de borst denken veel mensen direct aan een hartinfarct, want wat er dan precies in je lichaam gebeurt daar hebben we niet meer dan een vage voorstelling van. Het is niet gezond, doet pijn en het kan zijn dat je hart er helemaal mee ophoudt. De opa van Von Borstel overleed nadat hij in elkaar was gezakt met pijn op de borst en ademnood. Hoewel dit 10 jaar voor de geboorte van de cardioloog in opleiding gebeurde, heeft het een enorme indruk gemaakt. "Ik begreep niet hoe zo'n klein incident zo'n man sterke man had kunnen vellen. Daarom verslond ik al vroeg alle boeken en tijdschriften waarin iets te lezen stond over het menselijk hart en falen daarvan."

Op reis

In Je mooie motor wil Von Borstel zijn liefde voor het hart delen. Hij neemt je mee op reis door dit cruciale orgaan. Hoe ontstaat het hart? Hoe groeit het? En hoe werkt het? Alles wordt heel duidelijk uitgelegd. Dankzij de afwisseling met voorbeelden en ervaringen uit de praktijk leest het boek heel gemakkelijk weg. Je krijgt echt een inkijkje in het (dokters)leven van Von Borstel. Hij is heel open en vertelt bijvoorbeeld over zijn allereerste dienst op een ambulance. Ruim drie uur doet hij er samen met collega's alles aan om een patiënt met een hartinfarct in leven te houden, maar tevergeefs.

Eigenlijk leer je op die manier - zonder dat je het misschien door hebt - heel veel tijdens het lezen. Het boek is alles behalve droog; grapjes worden moeiteloos afgewisseld met wetenschappelijke inzichten en feiten en fabels worden van elkaar onderscheiden. Kun je doodgaan aan een gebroken hart? Is seks goed voor je hart? En heb je als 'couchpotato' extra risico op metabool syndroom? Die laatste zal ik alvast verklappen: ja. Zowel vanwege de couch (te weinig bewegen) als de potato (te veel eten en dan vooral koolhydraten).

Een 'ziek' hart

Natuurlijk komen er ook hele serieuze onderwerpen aan bod. In Je mooie motor lees je over ziekten die het hart kunnen verzwakken, waardoor hartritmestoornissen kunnen ontstaan en hoe je moet reanimeren. Ook is er aandacht voor de bloeddruk, het cholesterol en het ontstaan van plaques bij arteriosclerose (aderverkalking). Voor deze laatste heeft Von Borstel ook een nieuwe naam die beter de lading dekt: LDL-schuimcelvormende-bloedprop-vaatafsluiting. Hoe je de aandoening ook noemt, het dichtslibben van de aderen dat vaak al op vroege leeftijd begint, kan hele serieuze gevolgen hebben. De ernstige zijn een hartinfarct, beroerte of longembolie, maar ook minder dramatische hartproblemen zoals bloeddruk- en ritmestoornissen of algehele hartzwakte.

Gelukkig zijn er inmiddels vele behandelingen voor hartaandoeningen en is er ook steeds meer bekend over het voorkomen. Von Borstel schrijft over het effect van roken ('Een asfaltweg naar het hart') en alcohol ('Een rondje voor het hart'). Gezonde voeding is ook een belangrijk onderdeel van het boek. Boosdoeners vet en suiker, maar ook krachtpatsers als watermeloen, granaatappel, knoflook, ui en peulvruchten worden besproken. En vergeet vooral de positieve krachten van bewegen niet!

Vriendschap

Er goed voor zorgen is volgens Von Borstel het enige wat het hart van je vraagt in ruil voor zijn trouwe vriendschap. En eigenlijk komt dat neer op goed voor jezelf zijn. Het hart is namelijk een teamspeler en heeft een gezond lichaam en een gezonde geest nodig. "Alleen in zo'n omgeving kan het perfect functioneren."

M

Getty Images
et alle informatie in Je mooie motor gaat dat zorgen vast nog beter lukken. Daarbij is het een ontzettend leuk en toegankelijk boek om te lezen. Een must-read als je meer wilt weten over je lichaam. En misschien eigenlijk wel voor iedereen, want een gezond hart is altijd van belang.

Johannes von Borstel (1988) werkte als student jarenlang op een eerstehulppost. Net als Giulia Enders (De mooie voedselmachine) heeft hij de Duitse Science Slam gewonnen. Nu is hij cardioloog in opleiding.