Allergie voor nikkel

Ga de irritatie uit de weg

Getty Images

Heb je last van jeuk of rode vlekken wanneer je goedkope oorbellen draagt? Krijg je uitslag wanneer je een deurknop aanraakt? En is het dragen van een bril bijna onmogelijk door het branderige gevoel dat ontstaat wanneer je huid in aanraking komt met het metaal? Dan ben je misschien wel allergisch voor nikkel.

Hier lees je waar je de allergie aan kunt herkennen, welke gebruiksvoorwerpen nikkel bevatten (ook voedsel kan een reactie opwekken!) en wat je kunt doen om je klachten te beperken.

Wat is het?

Nikkelallergie is een contactallergie. Dit betekent dat wanneer je huid in aanraking komt met producten waarin nikkel verwerkt is, je een allergische reactie krijgt. De stof wordt van buitenaf in je huid opgenomen waardoor je afweersysteem geactiveerd wordt.

Wanneer je lichaam al eerder in aanraking is geweest met nikkel, kan je afweersysteem de stof als 'vijand' herkennen en zullen je witte bloedcellen een reactie ontlokken in de vorm van een ontsteking. Je afweersysteem zal uit alle macht proberen de stof uit je lichaam te 'verwijderen'. Dit kan gepaard gaan met jeuk, rode vlekken of eczeem.

Hoe ontstaat het?

Het dragen van goedkope sieraden en dan met name oorbellen waarin nikkel voorkomt, wordt als belangrijkste veroorzaker van een nikkelallergie beschouwd. Wellicht is dat ook de reden dat meer vrouwen dan mannen aan nikkelallergie lijden: 10 procent tegenover 1 procent.

Het kan goed zijn dat je al jaren dezelfde oorbellen draagt, nooit ergens last van hebt gehad en dat je lichaam nikkel ineens herkent als 'vijand'. Hoe kan het dat je afweersysteem ineens in werking wordt gezet om een stof te elimineren, die je al jaren goed verdraagt?

Dat is het deel van de allergie waar wetenschappers nog geen goed antwoord op hebben. Wel is bekend dat je meer risico loopt een allergische reactie te krijgen wanneer je huid al geïrriteerd is (bijvoorbeeld door een open wond of kloofje), dan wanneer je huid egaal en gaaf is. En wanneer je de allergie eenmaal hebt opgelopen, zul je er de rest van je leven last van houden.

Incubatietijd

Wanneer het gaat om een allergische reactie door het dragen van nikkelbevattende sieraden, brilmonturen of riemen, dus producten die continu in contact staan met je huid, laat de allergische reactie meestal niet lang op zich wachten.

Wanneer je huid in aanraking komt met nikkelproducten, die je niet continu vast hebt (bijvoorbeeld muntgeld, deurknoppen of bestek), dan kan de allergische reactie langer op zich laten wachten (soms wel 48 uur). Deze varianten zijn ernstiger, omdat je niet bewust meekrijgt wat voor gevecht je lichaam levert om de stof te elimineren.

Nikkelproducten

Nikkel is een metaal dat in zoveel producten en gebruiksvoorwerpen voorkomt, dat je elke dag wel met iets in aanraking komt dat de stof bevat. Niet alle producten zijn echter even bekend. Daarom een lijstje van mogelijke 'irritatiebronnen':

  • (goedkope) sieraden als oorbellen, ringen, kettingen en armbanden
  • brilmonturen
  • kleding (metalen broeksknopen, bh-sluitingen, riemen, ritsen)
  • schoeisel (metalen veterringen, stalen neuzen)
  • deurknoppen
  • aluminium pannen en pannen van roestvrij staal (RVS)
  • metalen oven- en magnetronschalen
  • bestek van roestvrij staal of aluminium
  • keukengerei van metaal
  • kantoorgerei van metaal (pennen, nietmachines, paperclips)
  • voedsel uit blik en frisdrankblikjes
  • batterijen

Nikkel in voedsel

Zoals gezegd kan nikkel in voedsel terecht komen door het gebruik van metalen pannen en keukengerei. Hier zijn goede alternatieven voor. In veel etenswaar komt nikkel echter al van nature voor:

  • kraanwater
  • volkoren producten
  • noten, pinda's en peulvruchten (o.a. sojabonen en sojaproducten)
  • cacao en chocolade
  • drop
  • bepaalde groentes

Mensen met een nikkelallergie, die zich uit na het eten van nikkelbevattend voedsel, hebben vaak last van rode plekken rond de mond en in ernstigere gevallen van eczeem in de mond en keel.

Verschillende gradaties

Nikkelallergie bestaat in allelei gradaties. Slechts weinig mensen met nikkelallergie hebben een nikkelbeperktdieet nodig. Bij de meeste mensen speelt de nikkelallergie alleen op bij het dragen van sieraden en kleding.

Het wil dan ook niet zeggen dat je alle producten uit bovenstaande lijst moet zien te vermijden, maar het is wel belangrijk je ervan bewust te zijn. Je allergie kan immers altijd heviger worden, nooit minder.

Nikkeltest

Wanneer jeuk, rode vlekken en eczeem alleen optreden bij het dragen van sieraden en kleding met metalen sluitingen, is al direct vast te stellen dat het om een nikkelallergie gaat.

Bij voeding en nikkelproducten die pas na langere tijd een allergische reactie uitlokken, is lang niet altijd duidelijk waar de symptomen vandaan komen. Dan kan een allergietest uitkomst bieden.

Een huisarts of dermatoloog kan deze test uitvoeren, waarbij mogelijke allergieveroorzakers met speciale pleisters gedurende 48 uur op de huid worden geplakt. Wanneer de pleisters verwijderd worden, is er als je daadwerkelijk allergisch bent een rode plek zichtbaar.