Nycturie: de hele nacht naar de wc

Overmatig nachtplassen

Getty Images

Sommige mensen worden 's nachts continu wakker omdat ze moeten plassen. Het is een veel voorkomend urologisch verschijnsel, genaamd nycturie. De oorzaken zijn vaak medisch, maar het kan ook simpel komen door te veel drinken.

Nycturie is een van de bekendste oorzaken van een slechte nachtrust. Steeds opnieuw naar het toilet moeten, is funest voor je slaapritme. Je slaapt door die nachtelijke uitstapjes immers niet meer door. Met als gevolg dat je op den duur slaap mist.

Verkeerde moment

Nycturie kent veel definities. Over het algemeen wordt er in Nederland van nycturie gesproken wanneer iemand geregeld twee keer per nacht moet plassen. Sommige mensen moeten echter meer dan vier keer per nacht uit bed.

Mensen met nycturie plassen als het ware op het verkeerde moment. Het is geen ziekte op zich, maar wordt veroorzaakt door andere ziekten of gedrag. Zo kun je nycturie krijgen als je 's avonds voor het slapen gaan veel drinkt. Hierdoor moeten de nieren 's nachts overuren draaien. Het gevolg is dat je af en toe je bed uit moet om te plassen.

Medische aandoeningen die kunnen leiden tot nycturie zijn onder andere slaapproblemen, hersenaandoeningen, prostaathypertrofie, suikerziekte en hartzwakte. Ook het gebruik van bepaalde medicijnen kan van invloed zijn op het nachtelijke plasgedrag.

Groeiende prostaat

Mannen met een prostaathypertrofie bijvoorbeeld, hebben een groeiende prostaat. Dit is een goedaardig proces en komt veel voor bij mannen van boven de vijftig. Een eerste effect van die vergroting is dat je vaker moet plassen. Ook 's nachts.

Bij hartzwakte wordt het bloed minder goed rondgepompt. Het gevolg hiervan kan vochtophoping zijn, ook wel oedeem genoemd. Als je slaapt, lig je in een horizontale positie. De zwaartekracht oefent geen druk meer uit op je benen en het vocht wordt opgenomen in het bloed. Weg dikke benen dus, maar de nieren halen het vocht uit het bloed en brengen het naar de blaas. Met nachtelijk plassen tot gevolg.

Vooral ouderen

Ongeveer 13 procent van de volwassenen heeft met nycturie te maken. Zowel mannen als vrouwen kunnen er op elke leeftijd last van krijgen. Het probleem neemt toe naarmate je ouder wordt.

Vooral tussen het 50e en 70e levensjaar nemen de nachtelijke uitstapjes toe; tot 22 procent bij mannen en 43 procent bij vrouwen. Over het algemeen komt nycturie vaker voor bij vrouwen ouder dan 55 jaar met gezondheidsproblemen.

Behandelingen

Niet iedereen die eraan lijdt, vindt de aandoening vervelend. Niettemin kan nycturie haar sporen achterlaten. Een verstoorde slaap merk je op den duur. Je wordt chagrijnig, depressief en krijgt de behoefte om overdag slaap in te halen. Je concentratie vermindert en op hogere leeftijd kan het kortetermijngeheugen je in de steek laten.

Behandeling kan gewenst zijn. Soms helpt een dagboekje. Hiermee krijg je inzicht in je leef- en drinkpatroon. Als blijkt dat je drinkgedrag de aanleiding is voor de nachtelijke toiletbezoekjes, kun je dit veranderen. Als nycturie het gevolg is van een andere aandoening, zal het verdwijnen als die aandoening wordt behandeld.

Auteur