De Ginseng-belofte

Aan ginseng, een klimopachtige plant uit Korea en China, worden al ruim 1000 jaar geneeskrachtige eigenschappen toegedicht. Die kracht zit volgens de Aziatische overlevering in de vlezige wortel: het eten daarvan zou je vitaal en energiek maken.

De plant met de wetenschappelijk naam Panax Ginseng wordt tegenwoordig op grote schaal gekweekt voor commerciële doeleinden. De wortels groeien traag en zijn pas na drie jaar bruikbaar. Hoe langer je wacht, hoe hoger de concentratie werkzame bestanddelen en hoe sterker de geneeskracht. In Korea wordt veel geld betaald voor Panax Ginseng die ouder is dan tien jaar.

Zelfs in de supermarkt

Tegenwoordig worden Panax Ginseng en zijn varianten ook in het Westen gekweekt. De wortels worden vervolgens verwerkt in pillen, drankjes en zelfs in koffie. In Azië maken ze het helemaal dol: daar zit ginseng ook in zeep, cosmetica, tandpasta, drankjes en zelfs in sigaretten.

Nu de wortel overal verkrijgbaar is, worden er ook steeds meer gunstige eigenschappen aan toegeschreven. Ginseng zou niet alleen goed zijn voor de vitaliteit, het zou ook de weerstand een oppepper geven, helpen tegen stress, het risico op kanker verminderen en kracht geven bij psychische problemen. De wortel wordt zelfs aanbevolen bij niet-insulineafhankelijke diabetes en bij erectieproblemen.

Tegenwoordig vind je ginsengproducten in vrijwel iedere natuurvoedingswinkel en ook in heel wat supermarkten. Voor wie nu meteen naar de winkel wil rennen: ho. De geneeskrachtige eigenschappen van ginseng zijn nooit goed onderzocht.

Bijwerkingen in kaart

De Food and Drug Administration, het agentschap van de Amerikaanse overheid dat waakt over de veiligheid van voedsel en medicijnen, heeft voorlopig geen rapporten over de effecten en de risico’s van ginseng bij de mens. Recent onderzoek bevestigt wel de oppeppende werking bij proefdieren, waardoor een licht opwekkend effect bij de mens (het effect dat de Koreanen oorspronkelijk beschreven) niet uitgesloten is.

Zeker is dat het huidige gegoochel met gunstige effecten flink overdreven wordt en alleen dient ter verhoging van de populariteit en dus van de verkoop. Daar komt nog bij: als een product inderdaad effect heeft, dan heeft het ook bijwerkingen. Deze gouden regel geldt niet alleen voor geneesmiddelen, maar ook voor voedingssupplementen en kruidenmiddelen.

Sommige bijwerkingen van ginseng zijn inmiddels wel in kaart gebracht: het wortelextract heeft een wisselwerking met enzymsystemen, waardoor chemotherapeutica, gebruikt voor de behandeling van bepaalde types kanker, minder efficiënt bleken te worden.

Niet tijdens de zwangerschap

Sommige actieve bestanddelen uit de ginsengwortel, de ginsenosiden, hebben een structuur die gelijkenissen vertoont met de structuur van het vrouwelijk hormoon oestrogeen. Bij zwangere ratten veroorzaken deze stoffen afwijkende embryo’s. Dat effect lijkt dosisafhankelijk: hoe meer ginseng, hoe ernstiger de afwijkingen. Of dit ook opgaat voor zwangere vrouwen is niet zeker. In afwachting van meer duidelijkheid wordt het gebruik van ginseng tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiodes ten stelligste afgeraden. Dus als iemand een zwangere vrouw ginseng aanraadt als middel tegen ochtendmisselijkheid, roep dan onmiddellijk heel hard: niet doen.