Mijn kind loopt mank

Mank lopen wil zeggen dat één been minder wordt belast. Om achter de oorzaak te komen is het belangrijk om te weten waar het probleem precies zit. Jonge kinderen zijn niet altijd in staat om aan te geven waar iets pijn doet.

Oorzaken

Vaak komt mank lopen door een of meerdere afwijkingen in de heup. Tijdens het lopen kun je zien dat je kind één been minder belast. Het is immers pijnlijk om het been te gebruiken. Als de pijn erger wordt, kunnen of willen kinderen helemaal niet meer lopen. De heup zit ver ingepakt in spieren en er is bij een afwijking aan het gewricht niet altijd iets te zien van buitenaf.

Er zijn vier oorzaken van mank lopen waar de heup bij betrokken is. Deze oorzaken komen relatief vaak voor:

1. Een ontsteking van het heupgewricht. Deze ontsteking is niet door bacteriën veroorzaakt en heet een coxitis fugax.
2. De ziekte van Perthes
3. Een bacteriële ontsteking van het heupgewricht
4. Een bacteriële ontsteking van het bot, osteomyelitis

Coxitis fugax

Een ontsteking van het heupgewricht komt vooral bij jonge kinderen voor en is niet zeldzaam. De afwijking is tamelijk onschuldig. Soms is er, voorafgaand aan de pijn in de heup, een virusinfectie aanwezig. Het kan zijn dat het gewrichtskapsel hierdoor ontstoken raakt. Er komt vocht in het gewricht en je kind heeft pijn. Soms is er lichte koorts bij aanwezig. De pijnklachten duren een aantal dagen en zakken dan net zo snel af als ze zijn opgekomen. De ontsteking laat geen schade achter aan het gewricht.

Ziekte van Perthes

Bij de ziekte van Perthes is sprake van een verstoring van de bloedvoorziening naar de heupkop, waardoor een vormverandering van de heupkop optreedt. Eerst ontstaat afplatting van de heupkop doordat cellen ten gronde gaan, later vindt een (gedeeltelijke) terugkeer van de vorm op na herstel van de bloedvoorziening en opruimen van de dode botcellen.

Bacteriële ontsteking

Een bacteriële ontsteking aan het heupgewricht wordt ook wel purulente of septische artritis genoemd. Kinderen van alle leeftijden – ook baby’s – kunnen hier last van krijgen. Het is erg lastig om de ontsteking bij baby’s te herkennen. Kinderen met een bacteriële ontsteking zijn ziek, hebben hoge koorts en een zeer pijnlijke heup. Deze aandoening moet snel onderzocht en behandeld worden. Een ontsteking van het gewricht zit binnenin het gewrichtskapsel. Het gewrichtskapsel zit rondom de bewegende delen. Een botontsteking zit in het bot en zit bij kinderen vaak in de groeischijf.

Diagnose

Bij ieder kind dat mank loopt doet de arts lichamelijk onderzoek. Er is een groot verschil tussen een kind met een voorbijgaande heupontsteking en een heel ziek kind met een zogenoemde septische artritis. Naast het gewone lichamelijke onderzoek kijkt de arts naar de heup en de rest van het been. Bij een ontsteking is de bewegingsmogelijkheid van de heup beperkt. Als er twijfel is over de diagnose, wordt er een echo gemaakt en bloed afgenomen.

Met een echo kan de arts ook goed zien of het gaat om de ziekte van Perthes. Een MRI scan kan soms een sneller antwoord geven.

Als de arts denkt dat je kind een septische artritis heeft, dan maakt hij een echo. Daarnaast wordt er een punctie gedaan. Hier prikt de arts met een dunne naald in de heup. Bij een bacteriële ontsteking zit er pus in het gewricht. Door een bloedonderzoek kan de arts ook zien of het om een infectie gaat.

Behandeling

Een coxitis fugax gaat na een aantal dagen vanzelf over. Er is geen behandeling nodig. Als je kind veel pijn heeft, kunnen er pijnstillers gegeven worden.

De behandeling van de ziekte van Perthes wordt op verschillende manieren uitgevoerd. In de acute fase wordt geadviseerd niet te extreem te belasten en zo nodig pijnstilling te geven. Soms is operatief ingrijpen geïndiceerd. Langdurig ontlasten of gipsbroeken zijn niet effectief gebleken.

Dit artikel is goedgekeurd door Dr. J.M. de Bont, kinderarts-kinderneuroloog in UMC Utrecht.

Laatst herzien op 21 september 2018