Vitamines en mineralen: goed voor je lichaam én geest

Effecten op stemming, concentratie en geheugen

vrouw-eten-gezond
Getty Images

Vitamines en mineralen heb je niet alleen nodig om je lichaam goed te laten functioneren. Ook je geest vaart er wel bij! Bij een tekort word je gevoeliger voor stress en kun je geestelijk uit balans raken. Ook je concentratie en geheugen hollen achteruit.

Je staat er vaak niet bij stil, maar zonder vitamines en mineralen kunnen we niet leven. Je lichaam heeft deze stofjes uit de voeding nodig voor allerlei processen. Zonder vitamines en mineralen zou je geen energie hebben om te werken, te lopen en zelfs om ’s morgens op te staan. Zonder vitamines en mineralen zou je bloed niet stollen, als je een wondje krijgt. Ook zou je niet goed kunnen zien. Maar vitamines en mineralen doen nog veel meer dan alleen deze processen in je lichaam ondersteunen. Ze zijn ook belangrijk om je hersenen goed te laten werken. Je hebt ze nodig om na te denken, je te concentreren en dingen te herinneren. En ze hebben zelfs invloed op je gemoedstoestand.

Weerstand tegen stress

We leven in een hectische wereld. Werk, studie, gezin, vrienden, sport en social media zorgen ervoor dat we constant druk zijn of een druk voelen. Bepaalde vitamines en mineralen spelen een rol om hiermee om te gaan. Zo dragen voldoende foliumzuur (vitamine B11), vitamine B5 en zink bij aan je weerstand tegen stress. Dat kan helpen tijdens drukke werkdagen of bij grote geestelijke inspanning. Je bent dan minder stressgevoelig en beter in evenwicht.

Geestelijke inspanning en balans

Vitamines en mineralen zijn ook nodig bij geestelijke inspanning. Om je goed te concentreren, te kunnen leren, problemen op te lossen en dingen te onthouden, heb je voldoende nodig van verschillende B-vitamines en vitamine C en van de mineralen ijzer, jodium, magnesium en zink. Je krijgt deze binnen uit bijvoorbeeld vlees, vis, groenten en eieren. De B-vitamines, vitamine C en magnesium doen nog meer voor je geest: ze zijn goed voor je gemoedstoestand en gunstig voor een goede geestelijke balans.

Minder agressie in gevangenis?

Er zijn zelfs aanwijzingen dat vitamines en mineralen invloed hebben op ons gedrag. Zo lijkt het erop dat gedetineerden minder agressief zijn als ze voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgen. Het eerste onderzoek hiernaar is jaren geleden al in het Verenigd Koninkrijk uitgevoerd. Het aantal geweldsincidenten in de gevangenis nam met een kwart af onder de gedetineerden die drie maanden lang een voedingssupplement met vitamines en mineralen kregen. Bij de gedetineerden die een placebo kregen, bleef het geweld hetzelfde. Ook een later onderzoek in Nederland vond vergelijkbare gunstige resultaten. Hoe het precies werkt moet nog uitgezocht worden, maar voldoende vitamines en mineralen spelen mogelijk dus een rol bij voorkomen van agressief gedrag.

Alleen effect bij tekorten

Minder agressie, stressbestendiger, betere concentratie: vitamines en mineralen lijken wel wondermiddelen. Toch is er een grote 'maar'. De effecten zijn te zien bij een tekort aan vitamines en mineralen. Krijg je er te weinig van binnen, dan kan dat gepaard gaan met een achteruitgang in hersenfuncties en geestelijke balans. Er kan dan verbetering optreden door gezonder te gaan eten of een vitaminesupplement te slikken. Maar meer is niet beter. Wie al voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgt, zal geen effect ondervinden van nog wat extra. Voor je lichaam geldt: genoeg is genoeg.

Vitamines en mineralen voor je geest: hier zitten ze in
 

Vitamines en mineralen

Waar zit het in?

Topper

Vitamine B1

  • graanproducten
  • aardappelen
  • groente
  • vlees
  • zuivel

varkensvlees

Vitamine B3

  • vlees
  • vis
  • graanproducten
  • groente
  • aardappelen

noten

Vitamine B5

  • vlees
  • eieren
  • graanproducten
  • peulvruchten
  • zuivel
  • groenten
  • fruit

eieren

Vitamine B6

  • vlees
  • eieren
  • vis
  • graanproducten
  • aardappelen
  • peulvruchten
  • groente
  • zuivel

bananen

Foliumzuur (vitamine B11)

  • groente (vooral groene)
  • graanproducten
  • vlees
  • zuivel

spinazie

Vitamine B12

  • zuivel
  • vlees
  • vis
  • eieren

kabeljauw

Vitamine C

  • fruit (vooral citrusfruit, kiwi’s, bessen en aardbeien)
  • groente (vooral koolsoorten)
  • aardappelen

 

spruitjes

IJzer

  • vlees
  • vis
  • graanproducten
  • peulvruchten
  • noten
  • donkergroene groenten

biefstuk

Jodium

  • zeevis
  • eieren
  • zuivel
  • zeewier
  • gejodeerd keukenzout
  • gejodeerd bakkerszout

zeewolf

Magnesium

  • graanproducten
  • groente
  • noten
  • zuivel
  • vlees

volkorenpasta

Zink

  • vlees
  • kaas
  • graanproducten
  • noten
  • schaal- en schelpdieren zoals garnalen en mosselen

oesters

Auteur 
Bron 
  • Voedingscentrum
  • WODC
  • KOAG/KAG