5 veelgestelde vragen over alcohol

1. Wat is de veilige ondergrens voor alcohol?

Die bestaat niet. Het advies van de Gezondheidsraad luidt: als je alcohol gebruikt, doe het dan met mate. Als je niet drinkt wordt niet aanbevolen om te gaan drinken. Het kan namelijk nooit worden uitgesloten dat dit kan leiden tot gewenning en overmatig gebruik. De Gezondheidsraad geeft aan degenen die alcohol gebruiken het advies om dit te beperken tot twee standaardglazen (mannen) of één standaardglas (vrouwen) per dag. Overmatig alcoholgebruik hangt samen met een hoger risico op aandoeningen aan de hersenen, lever, maag en hart en vaten. De nulgrens is de meest veilige richtlijn omdat alcohol een schadelijke stof is.

2. 'Mijn oma dronk dagelijks twee glazen jenever en ze is zo oud geworden. Zo slecht kan het dan toch niet zijn?'

Dergelijke uitspraken horen artsen vaak, want iedereen kent wel iemand die heel oud is geworden en toch dagelijks iets dronk. En dat kan inderdaad perfect. De ene persoon is genetisch beter beschermd tegen alcohol dan de andere. Het heeft te maken met je genen. Alcohol wordt omgezet door een aantal enzymen in ons lichaam. De ene persoon heeft meer beschermende enzymen tegen alcohol dan de andere en kan alcohol dus beter verwerken. Zo iemand zal minder risico lopen op ontstekingen, fibrose of cirrose. Het probleem is dat het onbekend is welke specifieke enzymen beter beschermen tegen schade veroorzaakt door alcohol. Daardoor is het moeilijk voorspelbaar wie meer risico loopt en wie niet. Voor de ene persoon is alcohol dus veel schadelijker dan de andere persoon, maar het is onvoorspelbaar bij wie dat zo is.

3. 'Om levercirrose te krijgen moet je toch veel gedronken hebben?' 

De gemiddelde leverpatiënt is niet de persoon die echt vaak zwaar dronken wordt en verslaafd is aan alcohol. Je hoeft zelfs nooit gedronken te zijn geweest om met levercirrose te eindigen. Er zijn heel wat mensen die jarenlang dagelijks 'maar' een glas wijn bij het eten drinken en toch eindigen met vergevorderde levercirrose en een levertransplantatie nodig hebben. Je hoeft dus niet verslaafd of een zware drinker te zijn om een risico op levercirrose te hebben.

4. 'Als man mag je toch meer drinken dan een vrouw?'

Vroeger werd onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. Maar dat onderscheid is achterhaald. Voor vrouwen en mannen geldt dezelfde bovengrens, en de nulgrens is voor allebei de meest veilige.

5. Wat zijn de voordelen van stoppen met alcohol?

Je slaapt beter, je snurkt minder en je huid is gezonder. Je verliest gewicht, je smaak en reuk worden beter, net als je concentratie. Je hebt ook minder angst- en stemmingsproblemen. Daarnaast heb je minder kans op bepaalde vormen van kanker, zoals maag- en slokdarmkanker of leverkanker. Er zijn ook financiële voordelen, want je bespaart veel geld door geen alcohol te kopen.

Meer lezen over de lever?

In het boek De lever bundelen zes leverspecialisten (Hans Van Vlierberghe, Anja Geerts, Xavier Verhelst, Helena Degroote, Sarah Raevens en Lore Hoof) uit het UZ Gent hun krachten om iedereen te informeren over de lever. In begrijpelijke taal leggen ze uit waarom dit orgaan zo belangrijk is. Daarnaast komen ook de voornaamste leveraandoeningen en hun behandelingen aan bod. De opbrengst van het boek gaat integraal naar het Fonds Leverziekten.