Verslaving: een groeiend probleem

Alcoholverslaving, gameverslaving, seksverslaving

Getty Images

Verslavingsgedrag kennen we allemaal. Dat kan een verslaving aan stimulerende middelen zijn - zoals drugs of alcohol - maar ook aan shoppen, WhatsAppen, seks of  computerspelletjes. Zolang je weet waar je grenzen liggen en je de baas bent over je eigen gedrag is dat niet erg. Wanneer ben je te afhankelijk van dit soort dingen? En welke verslavingen kennen we eigenlijk?

Verslaving is een ongeneeslijke ziekte, die bovendien  progressief is, waardoor een steeds grotere en dwingender behoefte aan het middel of het gedrag ontstaat. Het resultaat is een steeds miserabeler bestaan.[ITEMADVERTORIAL]

Alcohol
Drugs
Eetstoornissen
Gokverslaving
Gameverslaving
Medicijnverslaving
Koopverslaving

Alcoholverslaving

Alcoholverslaving is een sluipende ziekte. De stap van een gezellige borrel naar dagelijks drinken blijkt in de praktijk klein. Alcoholverslaving wordt ook wel alcoholisme genoemd. Alcoholisme is een progressieve aandoening. Je begint met af en toe een drankje voor de gezelligheid, na verloop van tijd neemt de frequentie van die drinkmomenten toe. Uiteindelijk kun je niet meer zonder.

Drink je meer dan twee tot drie alcoholconsumpties per dag of drink je één keer per week een grotere hoeveelheid, dan is er sprake van een verslaving. Veel alcoholisten denken overigens dat hun drinkgedrag onder controle is, zelfs al wijst de praktijk anders uit. Angst, neerslachtige stemmingen, burn-out verschijnselen en verwardheid zijn symptomen die vaak gepaard gaan met alcoholverslaving.

Drugsverslaving

Er is sprake van een drugsprobleem wanneer de middelen niet meer recreatief gebruikt worden en het drugsgebruik je sociale leven beheerst  en de relatie met naasten, sportprestaties of hobby’s gaat beïnvloeden. Het duurt vaak lang voordat iemand zich realiseert dat recreatief drugsgebruik is omgeslagen naar obsessief gebruik. Vaak wordt een drugsprobleem lange tijd ontkent. De verslaafde denkt dat hij of zij elk moment kan stoppen.

De gevolgen

Drugs – en met name cocaïne -  kunnen je serieuze hart- en hersenproblemen bezorgen, zoals hartritmestoornissen, hartstilstand, hartinfarct, hartverlamming, hersenbloeding of een herseninfarct. Ook wiet kan blijvend hersenletsel veroorzaken.

Eetstoornissen

Een eetstoornis komt over het algemeen voort uit een laag zelfbeeld. Iemand voelt zich onzeker, onaantrekkelijk, nutteloos of doelloos. Vaak leiden negatieve gevoelens als angst, boosheid, verdriet, eenzaamheid of spanning tot emotionele eetbuien. Na zo’n bui volgen dan weer schuldgevoel, schaamte en zelfbestraffing door bijvoorbeeld streng lijnen. Een eetstoornis is in vergelijking met andere vormen van verslaving erg lastig. We kunnen namelijk niet zonder eten, wat de behandeling van een eetstoornis moeilijk maakt.

Gokverslaving

Loterijen, kaartspellen, gokkasten, bingo, roulette, gokken op internet: er zijn mogelijkheden te over om te gokken. Ruim 70.000 Nederlanders kampen met een gokverslaving. Ook een gokverslaving kent onthoudingsverschijnselen, zoals slaapstoornissen, paniekreacties, geïrriteerd raken, maagklachten, hoofdpijn en depressiviteit. De gevolgen zijn verder onder andere geldproblemen, verwaarlozing van werk of studie en problemen met familie en vrienden.

Symptomen van gokverslaving

  • Voortdurend, al dan niet in gedachten, bezig zijn met gokken.
  • Steeds hogere bedragen inzetten om in een roes te komen.
  • Pogingen om te minderen of te stoppen mislukken.
  • Onrustig of geïrriteerd raken wanneer geprobeerd wordt te minderen of te stoppen.
  • Opnieuw gokken om van problemen weg te lopen of om geen last te hebben van angst, depressie en schuldgevoelens.
  • Het weer terug willen winnen van verloren geld.
  • Liegen over gokken tegen familie en bekenden.
  • Het plegen van diefstal, bedrog en fraude om het gokken te kunnen betalen.
  • Het gokken gaat ten koste van vriendschappen, werk of school.
  • Het nodig hebben van anderen om financiële problemen op te lossen.

Gameverslaving

Het aantal mensen met een gameverslaving neemt jaarlijks toe; zowel het aantal mensen dat games speelt als het totale aantal uren dat eraan wordt neemt sterk toe.
Vermoeidheid, hoofdpijn, geïrriteerde ogen; het zijn slechts enkele zaken waar een fervent gamer last van kan krijgen. Snel geïrriteerd raken, dingen vergeten of verwaarlozen, sombere gevoelens zijn andere symptomen van verslaving. Daarnaast  is er vaak sprake van een sociaal isolement.

Medicijnverslaving

Bijna een half miljoen mensen in Nederland nemen dagelijks slaap- of kalmeringsmiddelen. Mensen met een medicijnverslaving nemen de pillen om het leven, inclusief de problemen, vol te houden. Ondanks dat nadrukkelijk wordt aangeraden bijvoorbeeld slaapmiddelen niet langer dan twee tot zes weken achter elkaar te gebruiken. Hierdoor is al snel sprake van een medicijnverslaving. Het lichaam heeft steeds meer nodig om hetzelfde effect te bereiken.

Koopverslaving

Ongeveer 2 procent van de Nederlanders is koopverslaafd. Deze verslaving wordt ook wel oniomanie genoemd. Als je koopverslaafd bent, besteed je meer tijd en geld aan het doen van aankopen dan je eigenlijk van plan was. Je bent voortdurend bezig met het kopen van producten ook al heb je ze niet nodig of heb je er geen geld voor. Bij een shopverslaving bouwt er een bepaalde spanning op, de impuls om iets te kopen kan niet worden weerstaan en je krijgt een kick als je echt iets koopt.  Na de aankoop ontstaat er vaak een schuldgevoel.

Symptomen van koopverslaving

  • Je kunt je niet verzetten tegen de drang iets te kopen.
  • Voordat je shopt neemt de spanning toe.
  • Een opgelucht gevoel na de aankoop.
  • Je koopt steeds duurdere spullen.
  • Je verstopt aankopen voor anderen.
  • Je liegt over nieuwe aankopen.
Auteur