Van hamerteen tot hallux valgus

Zes veelvoorkomende teenklachten

Getty Images

Je hebt twee voeten, tien tenen en 28 teenkootjes. De grote teen heeft twee kootjes, de rest drie. De binnenste teen is de grote teen, de buitenste de kleine. Bij het lopen zijn je tenen van groot belang: ze zorgen voor het evenwicht. Maar er kan ook iets mis zijn met je tenen: de zes bekendste klachten.

Hallux Valgus

Een ingewikkelde naam, maar als je het uit het Latijn vertaalt is het heel logisch. Hallux betekent grote teen en valgus is een naar buiten gerichte scheefstand. De hallux valgus is een veelvoorkomende voetklacht. Vooral vrouwen hebben last van de aandoening waarbij de grote teen enigszins naar binnen groeit, waardoor het gewricht juist naar buiten gaat. Met een knobbel - bunion - als resultaat.

Te nauw schoeisel zou kunnen leiden tot hallux valgus, maar erfelijkheid speelt ook een belangrijke rol. Eventuele standsafwijkingen van de voet of slapte in de pezen en spieren van de voet kunnen in de familie zitten. Hallux valgus hoeft niet altijd behandeld te worden. Goed schoeisel, tape, ortheses of spalkjes of podotherapeutische zolen kunnen verlichting bieden. Bij aanhoudende klachten wordt de stand van de teen gecorrigeerd met een operatie.

Hamerteen

Bij een hamerteen is het gewricht tussen het eerste en tweede kootje van de teen gebogen. Hierdoor ontstaat een kromming van de teen en 'hamert' de teen letterlijk op de vloer tijdens het lopen. De klachten ontstaan aan de tweede, derde of vierde teen; niet bij de grote of kleine. Hamertenen zijn heel pijnlijk en kunnen je uit je evenwicht brengen.

Er is niet een duidelijke oorzaak voor hamertenen: een stands- of voetafwijking kan de boosdoener zijn, maar ook verkeerd schoeisel. Daarnaast hangen hamertenen samen met ouderdom, reuma, diabetes en slagaderverkalking. Het corrigeren van hamertenen kan met opzetstukjes en zooltjes. Het probleem kan ook opgelost worden met een operatieve ingreep.

Klauwteen

Hamerteen en klauwteen lijken op elkaar maar zijn wel twee verschillende aandoeningen. Klauwtenen zijn tenen waarvan de gewrichtjes naar beneden gebogen zijn. Het kan je beperken in je bewegingsvrijheid. De klauwteen is een voorstadium van de hamerteen. Het verschil tussen klauwtenen en hamertenen is dat je klauwtenen weer kunt terugduwen naar de normale positie. De gewrichtjes zijn nog beweeglijk. Bij hamertenen is dat niet meer mogelijk.

Ruiterteen

Groeit je teen over een andere teen heen of er juist onderdoor? Dan noemen we dat een ruiterteen. Met pijn en likdoorns of blaren tussen de tenen als gevolg. Ook hier zijn te kleine schoenen vaak de boosdoener. Maar ruitertenen kunnen ook het gevolg zijn van hallux valgus of reuma. Ruitertenen worden vaak 'opgelost' met steunzolen, ortheses of tape.

Gedraaide vijfde teen

Als de kleine teen naar binnen draait en onder de vierde teen komt te liggen, spreken we van een gedraaide vijfde teen. De onderkant van de teen maakt geen contact meer met de grond. Mensen met een gedraaide vijfde teen hebben vaak pijn. Daarnaast kan er een likdoorn tussen de tenen ontstaan. Meestal is dit een aangeboren afwijking. Een door een podotherapeut aangemeten orthese of een operatie kan uitkomst bieden.

Hallux rigidus

Bij hallux rigidus is de grote steen stijf doordat het gewricht versleten raakt. Beginnende klachten noemen we ook wel hallux limitus. De stijve teen staat recht vooruit en kan moeilijk op en neer bewegen; dit maakt het lopen lastig omdat je niet kunt afwikkelen. Soms ervaar je vooral in de ochtend klachten, of bij beweging na rust. Naast pijn heb je bij hallux rigidus ook vaak een zwelling. Het kraakbeen kan ook gaan woekeren in de gewrichten tussen de teen.

Slijtage van het kraakbeen of een breuk zijn vaak de oorzaak van hallux rigidus. Sporten als voetbal, volleybal en turnen verhogen het risico op een stijve teen, net als voetafwijkingen en gewrichtsontstekingen (reuma, jicht). Behandeling is vaak niet nodig, want niet iedereen heeft er last van. Stevige schoenen en zooltjes kunnen de klachten verminderen. Dankzij rust krijg je minder pijn. Tot slot kunnen de gewrichten in de grote teen worden vastgezet of het woekerende kraakbeen kan operatief verwijderd worden.