Bloed, dierbaar rood vocht

Het transportsysteem van je lichaam

Getty Images

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Een mooi spreekwoord, maar ook een waarheid als een koe. Maar wat doet al dat bloed eigenlijk? Hoeveel hebben we ervan? En hoe zit het met blauw bloed? Dat lees je hier.

Bloed is het transportsysteem van ons lichaam. Het stroomt voortdurend door ons lichaam om zuurstof, voedingsstoffen en andere stoffen aan weefsels te leveren en afvalproducten weer af te voeren. Daarnaast zorgt bloed voor de verdediging tegen indringers, stolling van bloed bij verwondingen en regulering van de lichaamstemperatuur.

Rondpompen

Een volwassen mens heeft 5 tot 6 liter bloed in zijn lichaam. Dit wordt rondgepompt door het hart in een systeem van slagaders, aders en haarvaten. In rust circuleert het bloed in ongeveer 1 minuut door ons lichaam, bij zware inspanning duurt dit 20 seconden.

Het hart pompt dus ongeveer 6 liter bloed per minuut. De linkerhelft van het hart zorgt ervoor dat zuurstofrijk bloed door het lichaam wordt gepompt. De rechterhelft is verantwoordelijk voor dat het zuurstofarme bloed in de longen terecht komt.

Slagaders en aders

De grootste slagader van het lichaam, de aorta, ontspringt aan de linkerkamer. Alle andere slagaders (arteriën) takken daarvan af, of zijn nog verdere vertakkingen. Deze kleinere vertakkingen noemen we arteriolen en die gaan weer over in de allerkleinste vaatjes: de haarvaatjes (capillairen).

De haarvaten gaan over in venulen. Dit zijn de kleinste aders en vanuit de venulen wordt het bloed weer via de aders (venen) en de bovenste of onderste holle ader terug in de rechterhelft van het hart gepompt.

Rode kleur

De kleur van bloed wordt bepaald door hemoglobine. Zuurstofrijk bloed is helderrood, zuurstofarm bloed is donkerrood. Doordat aderen onder enkele lagen weefsel liggen, lijkt het bloed donkerder. Hierdoor kunnen aderen niet rood, maar blauw door de huid schemeren.

Hier komt ook de term ‘blauw bloed’ vandaan. Vroeger werkte de adel niet op het land en had dus een bleke huid. Donkere aders waren dus goed zichtbaar. Bij het gewone volk was de huid donkerder door het werken in de zon, waardoor aders niet goed zichtbaar waren.

Bron 
  • Sanquin