Afvallen bij diabetes: dit moet je weten

1. Insuline bemoeilijkt het afvallen

Bij diabetes draait het om het hormoon insuline. Dit hormoon is nodig om glucose uit het bloed te halen en vervolgens naar de lever, het vetweefsel en de spieren te brengen. Het is ook een hormoon dat de vetafbraak remt en de vetopslag juist stimuleert. Wie veel insuline in het bloed heeft, kan moeilijk het vetweefsel afbreken en dus afvallen.

Bij veel mensen met diabetes type 2 maakt de alvleesklier wel insuline aan, maar werkt de insuline niet zo goed. Als reactie erop gaat het lichaam steeds meer insuline maken en is er dus relatief veel insuline in het bloed. Dat verklaart waarom het voor deze mensen soms zo moeilijk is om af te vallen. Het verklaart ook waarom mensen die insuline moeten gaan spuiten vaak steeds een beetje zwaarder worden.

2. Anders eten kan helpen

Hoe kun je zorgen dat er minder insuline in het bloed circuleert? Door anders te gaan eten. Veel mensen met diabetes hebben er baat bij om minder koolhydraten te gaan eten. Minder koolhydraten betekent dat er minder insuline nodig is. Het lichaam maakt minder aan of je spuit minder. Er zit dus minder insuline in het bloed en dat zorgt er weer voor dat de vetafbraak gemakkelijker verloopt. Hoeveel minder koolhydraten je moet gaan eten? Dat verschilt van persoon tot persoon. Het is sowieso aan te raden om snelle suikers (zoals in frisdrank, snoep, koek en zoet beleg) te schrappen, want die verhogen snel het glucosegehalte en leveren verder geen goede voedingsstoffen voor je gezondheid. Verder kun je zuiniger aan gaan doen met brood, volkoren graanproducten, pasta, rijst en aardappelen.

Let op: als je minder koolhydraten gaat eten, moet je ook de dosering aan insuline of sulfonylureumderivaten aanpassen. Er is niet zo iets als één dieet dat voor iedereen even goed werkt. Een goede stelregel is wel: zorg vooral voor kwaliteit in je voeding. Het draait niet om vullen, maar om voeden. Juist de producten die rijk zijn aan vitamines, mineralen en vezels zijn goed voor je als je wilt afvallen. Kies daarom ruim voor pure en onbewerkte groenten, noten, eieren, vis, zuivel, vlees en fruit.

3. Bewegen ondersteunt het afvallen

Bewegen heeft zoveel voordelen als je diabetes hebt en wilt afvallen! Door sport en bewegen verbetert de gevoeligheid voor insuline, neemt uiteindelijk de spiermassa toe, vermindert stress en verbetert je humeur. En natuurlijk ‘verbrand’ je ook calorieën als je beweegt. Dat is meestal minder dan je denkt en aanpassen van de voeding is óók altijd nodig. Maar de combinatie van anders eten en meer bewegen is echt zeer aan te bevelen.

4. Word je bewust van patronen

Waarom ben je zwaarder geworden in de loop der tijd? Sommige mensen weten precies waar hun zwakke plek zit, maar anderen weten eigenlijk niet zo goed hoe die kilo’s zich aan hun lijf hebben ‘geplakt’. Het is aan te raden om een aantal weken een eetdagboek bij te houden. Daarin schrijf je elke hap die je eet op: wanneer je eet, hoeveel je eet en ook waarom je eet. Op die manier word je je bewust van gewoontes en patronen. Misschien eet je wel altijd als je moe of gestrest bent, of eet je zonder erbij na te denken altijd de restjes op van de maaltijden van je kinderen. Bewustwording is de eerste stap op weg naar verandering!

5. Zoek (professionele) hulp

Afvallen en je leefstijl blijvend aanpassen is moeilijk, want het draait om veranderen van vaste gewoontes. En de mens is nu eenmaal een gewoontedier… Zoek daarom professionele hulp, bijvoorbeeld van een diëtist die is gespecialiseerd in diabetes. Verder kun je de hulp inroepen van je huisarts of praktijkondersteuner. Zij kunnen je begeleiden, je voortgang meten en ook kijken of je je medicatie kunt verminderen als je bent afgevallen of als je anders gaat eten. Vlak ook de hulp van je partner, familie, vrienden en collega’s niet uit. Misschien wil je partner nieuwe recepten voor je uitproberen, kun je gaan wandelen met je collega’s in de pauze en gaan sporten met een vriend of vriendin. Overgewicht aanpakken doe je niet alleen, maar samen.