SCAD: een hartinfarct dat vooral jonge vrouwen treft

Getty Images

SCAD staat voor Spontaneous Coronary Artery Dissection. Het is een zeldzame vorm van een hartinfarct waarbij er een scheur ontstaat in de wand van een kransslagader. Door die scheur kan de bloedtoevoer naar de hartspier (gedeeltelijk) worden afgesloten, wat leidt tot een hartinfarct. Het is een vrij onbekende vorm van hartinfarct die vooral voorkomt bij vrouwen tussen de 30 en 55 jaar.

Wie krijgt een SCAD?

Ongeveer 90 procent van de patiënten met SCAD is vrouw, vaak tussen de 30 en 55 jaar. De aandoening kan optreden bij gezonde vrouwen zonder klassieke risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals overgewicht, roken, diabetes, een hoge bloeddruk of een te hoog cholesterol.

Hoe vaak komt SCAD voor?

SCAD is relatief onbekend, maar wetenschappers schatten dat het verantwoordelijk is voor 25 tot 35 procent van de hartinfarcten bij vrouwen jonger dan 50 jaar. Daarmee is SCAD een belangrijke, maar vaak niet herkende oorzaak van een hartinfarct in deze groep. Ongeveer een derde van deze vrouwen heeft kort daarvoor een zwangerschap doorgemaakt.

Wat zijn de symptomen van SCAD?

De klachten lijken sterk op die van een 'klassiek' hartinfarct:

Pijn of druk op de borst
Uitstralende pijn naar arm, kaak of rug
Misselijkheid, zweten of benauwdheid

Omdat SCAD vaak voorkomt bij vrouwen zonder duidelijke risicofactoren, wordt de diagnose vrij laat gesteld. Een SCAD is alleen vast te stellen met aanvullend onderzoek van de kransslagaders, meestal via een (spoed) hartkatheterisatie.

Hoe wordt SCAD behandeld?

De behandeling van SCAD is onderwerp van wereldwijd onderzoek. In Nederland doen het Amsterdam UMC, het St. Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein) en het LUMC (Leiden) mee aan een studie met 200 patiënten. Wereldwijd zijn meer dan 3000 patiënten betrokken.

Momenteel krijgen SCAD-patiënten vaak een intensieve behandeling met bloedverdunners, zoals gebruikelijk bij een hartinfarct. Maar dat kan bij SCAD gevaarlijk zijn: extra bloedverdunning kan leiden tot bloedingen in de vaatwand of elders in het lichaam. Daarom wordt onderzocht of mildere bloedverdunning net zo effectief en veiliger is. Dr. Yolande Appelman (Amsterdam UMC), interventiecardioloog en projectleider van de Nederlandse onderzoeksgroep: "Intensieve behandeling met bloedverdunners kan leiden tot gevaarlijke bloedingen, in de vaatwand van de kransslagader, maar ook op andere plaatsen in het lichaam. Het is van levensbelang dat we weten hoe we deze patiënten veiliger kunnen behandelen zonder dat dit gevolgen heeft voor de grootte van het hartinfarct. Dat willen we met dit onderzoek aantonen."