Hoe herken je longkanker?

Longkanker - in medische termen longcarcinoom - ontstaat wanneer cellen in de longen ongecontroleerd gaan delen en tumoren vormen. Er zijn twee hoofdsoorten longkanker: niet-kleincellige longkanker en kleincellige longkanker. De helft van de mensen met longkanker krijgt meteen bij de diagnose al te horen dat er uitzaaiingen zijn gevonden. Die kans is het grootst bij kleincellige longkanker. Meestal zaait longkanker uit naar de lymfeklieren, botten, lever, hersenen, bijnieren en de andere longhelft.  

Niet-kleincellige longkanker

Niet-kleincellige longkanker is een vorm van longkanker die ontstaat in grotere cellen van het longweefsel. Deze vorm komt vaker voor dan kleincellige longkanker en is onderverdeeld in drie hoofdtypen:

• Plaveiselcelcarcinoom
  Dit type ontstaat meestal in de cellen die de luchtwegen bekleden. Plaveiselcelcarcinoom groeit over het algemeen langzamer dan andere vormen en komt vaak voor bij mensen die roken of hebben gerookt.
• Adenocarcinoom
  Deze vorm ontstaat meestal in de kliercellen van de longen, die slijm produceren. Adenocarcinoom groeit vaak iets sneller dan plaveiselcelcarcinoom en komt voor bij zowel rokers als niet-rokers. Het is de meest voorkomende vorm van longkanker bij mensen die nooit hebben gerookt.
• Grootcellig carcinoom
  Dit type groeit vaak sneller dan de andere vormen en kan zich overal in de longen ontwikkelen. Grootcellig carcinoom heeft de neiging om zich snel te verspreiden. De groeisnelheid en de behandeling kunnen variëren, afhankelijk van het subtype van de niet-kleincellige longkanker. Plaveiselcelcarcinoom groeit het langzaamst, terwijl grootcellig carcinoom doorgaans het snelst groeit.

Kleincellige longkanker

Bij ongeveer 12 procent is de longkanker kleincellig. Bij deze vorm van longkanker gaat het om hele kleine, kwetsbare cellen, die zich razendsnel delen. Hierdoor kunnen zij zich ook sneller door het lichaam verspreiden dan de niet-kleincellige soort. Vaak is de kleincellige longkanker dan ook al uitgezaaid op het moment dat er klachten ontstaan.

Meer over de verschillende soorten longkanker vind je op de site van Longkanker Nederland.

Hoe ontstaat longkanker?

Longkanker ontstaat meestal door roken, maar het komt ook voor bij mensen die nooit hebben gerookt. Dan ontstaat het door een spontane verandering in de cellen. Ook meeroken, luchtvervuiling, het inademen van fijnstof of stofdeeltjes met radon of het werken met schadelijke stoffen kan longkanker veroorzaken. Door het langdurig inademen van schadelijke stoffen verandert het genetische materiaal van de cellen in de longen. Hierdoor wordt de celdeling verstoord en worden het kwaadaardige kankercellen. Vaak verplaatsen deze kankercellen zich via de lymfeklieren en de bloedbaan naar andere delen van het lichaam, dan spreek je van uitgezaaide longkanker.

Risicofactoren voor longkanker:

• Roken
• Meeroken
• Luchtvervuiling
• Schadelijke stoffen (zoals asbest)
• Ioniserende straling (zoals radon)
• Chronische longziekten zoals COPD
• Erfelijke factoren

Symptomen van longkanker

Longkanker wordt vaak pas in een laat stadium ontdekt. Mensen met longkanker hebben in het begin van hun ziekte vaak onopvallende klachten, zoals hoesten of vermoeidheid. Omdat het vaak even duurt voordat mensen met deze klachten de huisarts opzoeken, wordt de diagnose longkanker ook vaak (te) laat gesteld. Als je een of meer van onderstaande symptomen hebt, is het daarom belangrijk om contact op te nemen met je huisarts, vooral als de klachten langer dan twee weken aanhouden. Overigens hoeven deze klachten niet meteen op longkanker te wijzen, de klachten zijn vrij algemeen en kunnen ook andere oorzaken hebben. Toch is het verstandig ermee naar de huisarts te gaan als deze symptomen niet overgaan.

• Aanhoudende (prikkel)hoest
• Slijmvorming en ophoesten van slijm, soms met bloed
• Kortademigheid
• Heesheid zonder keelpijn
• Pijn op de borst, rug of schouders
• Onverklaarbaar gewichtsverlies
• Vermoeidheid
• Ontstekingen aan de luchtwegen, die maar niet overgaan, ook niet met antibiotica.
• Zwelling in je nek of je gezicht
• Hoofdpijn
• Overgeven

Hoe wordt longkanker behandeld?

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk voor longkanker. Afhankelijk van het soort longkanker dat je hebt, het stadium van de longkanker en de mogelijke uitzaaiingen. De belangrijkste behandelmethoden zijn een operatie, bestraling, chemotherapie, immuuntherapie en doelgerichte therapie. Er zijn verschillende behandelmethoden voor niet-kleincellige longkanker. Voor welke behandeling gekozen wordt, hangt af de conditie van de patiënt, van het soort longkanker en het stadium van de ziekte.  De behandeling van kleincellige longkanker is anders dan die van niet-kleincellige longkanker. In de meeste gevallen wordt er voor gekozen om niet te opereren, omdat er al teveel uitzaaiingen zijn. Chemotherapie is de standaard behandeling bij deze vorm van longkanker, eventueel gecombineerd met bestraling.

Prognose

Hoewel de overlevingskansen de laatste jaren door betere diagnostiek en nauwkeuriger bestralingsmethoden iets zijn verbeterd, zijn ze nog altijd slecht. Bijna acht op de tien mensen met longkanker overlijdt binnen vijf jaar na het krijgen van de diagnose. De vooruitzichten hangen onder meer af van het stadium van de ziekte en het aantal uitzaaiingen. De kans op overleving is veel hoger als de longkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt.