Waarom kost afvallen me nu meer moeite?

Getty Images

Ik ben 55 jaar en ben 5 jaar geleden ruim 40 kilo afgevallen. Zonder dieet, op mijn eigen manier. In de loop van de jaren ben ik toch weer 20 kilo aangekomen en deze kilo's krijg ik er nu ik in de overgang ben niet meer af. Nu lukt me dit niet meer en ik wil toch meer gaan snoepen, vooral ijs.

Mevr. M. Buis

Hilke Robijn, medisch socioloog

Jezelf veranderen is een van de moeilijkste dingen in het leven. Afvallen is een proces wat langzaam moet verlopen, niet eenvoudig is en levenslang duurt. Je leert iets te doen (bewegen) of te laten (snoepen) of juist iets op een andere manier te doen (koken). Het gaat eigenlijk over gedragsverandering wat een langzaam proces is met keuzes maken, mogelijkheden zien en je beperkingen accepteren.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze beperkingen vooral samenhangen met een welvaart en omgeving die ons dik maakt. Als we iemand een ijsje zien eten, willen we zelf ook een ijsje. Zien eten doet eten en we kunnen het betalen. Op iedere 10 vierkante kilometer zit een McDonalds. Chips en nootjes zijn goedkoop, terwijl fruit en groente steeds duurder worden en overal zijn roltrappen om het ons gemakkelijk te maken.

Dit zijn natuurlijke gegevens waar iedereen mee van doen heeft en keuzes in moet maken. Even een rekensommetje. Om op gewicht te blijven, moet je energiebalans in evenwicht zijn. Inname en verbruik van calorieën moeten aan elkaar gelijk zijn. Als je bijvoorbeeld 3 keer per week 100 gram ijs (200 kcal) neemt, is dit 600 kcal per week en 31.200 kcal per jaar. Hier kom je 4,5 kilogram vet in 1 jaar van aan, want 7000 kcal extra levert 1 kilogram vet.

Ook persoonlijke omstandigheden en problemen kunnen een belangrijke rol spelen. Heb je last van eetbuien? Voel je je eenzaam en ga je dan vaak snoepen? Soms is het verstandiger om je natuurlijke en persoonlijke beperkingen te accepteren.

Soms is het beter te herkennen en te erkennen wat het probleem is en dat je er last van hebt en dat het verstandiger is hier aan te werken. Dit zou je kunnen bespreken met je huisarts. Je zult zien dat je uiteindelijk hier verder mee komt. Accepteer je dit niet, dan wordt de kans groot dat het een groot gevecht wordt waarin je jezelf negatief gaat beoordelen. Uit onderzoek blijkt dat dit kan leiden tot een soort ontremming: "Wat maakt het nu toch eigenlijk nog allemaal uit." Zelfcontrole verdwijnt op deze manier.

Werken aan een balans en beperkingen kunnen accepteren is vaak waar het om gaat, maar keuzes gaan maken lijkt me voor jou de eerste opdracht.

Heb jij ook een gezondheidsvraag? Klik hier en stel je vraag aan een expert!