Coronavirus en de intensive care: is er een bed voor mij?

Kun je te oud zijn voor een ic-bed?

Getty Images

Heb je het coronavirus en gaat het hard achteruit, of word je erg benauwd, dan kan opname op de intensive care (ic) nodig zijn. Kun je te oud zijn voor een ic-bed? Lees hier de antwoorden op deze en andere vragen.

Wanneer is opname op de intensive care nodig?

Als je last hebt van verkoudheid, niezen, hoesten, keelpijn, moeilijk ademen of koorts (boven 38 graden) dan kun je het coronavirus hebben. Gelukkig verloopt de infectie bij de meeste mensen mild en is een ic-bed meestal niet nodig.

Wanneer wel? Vooral bij ernstige benauwdheid. Huisartsen kijken of een patiënt 'zuurstofbehoeftig' wordt, in medische vaktaal:  lage saturatie <92%-94% en/of toegenomen ademfrequentie >24/minuut), of als een patiënt snel heel erg ziek wordt. Dat is voor de huisarts reden voor overleg met een longarts en waarschijnlijk ziekenhuisopname. Een ic-opname duurt lang, ongeveer 3 weken.

Hoe kan ik zelf controleren of ik 'erg benauwd' ben?

Mensen die ziek zijn, merken soms zelf niet dat ze benauwd zijn. Ongemerkt adem je sneller. Je kunt dit controleren door de ademhaling te (laten) tellen met een klok bij de hand. Normaal is de ademhaling 15 tot 20 keer per minuut voor een volwassene. Is hij hoger dan 24 keer per minuut, dan is dat een reden om de huisarts te bellen. Hij kan je doorverwijzen naar de intensive care na overleg met de longarts.

De huisarts heeft overigens ook richtlijnen voor mensen met COPD of astma, die normaal al benauwd zijn en die het coronavirus te pakken hebben gekregen.

Wat gebeurt er op de ic?

Op de intensive care worden mensen met het coronavirus volledig beademd. Ze liggen niet op de rug, maar op de buik bij deze beademing. Ze zijn verbonden aan infuuspompen die medicijnen afgeven. Er is nog geen werkend medicijn gevonden tegen het virus, maar artsen doen nu ervaring op met het geven van de malariamiddelen hydroxychoroquine en zijn broertje chloroquine of het antivirale middel remdisavir.

Bezoek mag niet langs komen op de intensive care, als je besmet bent met het coronavirus. Camera’s rond het bed zorgen ervoor dat verpleegkundigen mensen continu in de gaten kunnen houden.

Is er een tekort aan ic-bedden?

Op moment van schrijven (24-03-2020) is er nog geen tekort aan ic-bedden. Opgeteld zijn er 526 mensen opgenomen  (geweest) op de intensive care vanwege een corona-infectie. Van deze mensen liggen er nu nog 461 op de ic. Van de mensen op de ic zijn er 44 overleden. Deze cijfers zijn van 24 maart. Op deze website van de intensivisten staat de laatste stand van zaken voor ic’s.

De hoop is dat er genoeg ic-bedden beschikbaar zullen blijven. Dat is de voornaamste reden dat de strengere maatregelen zijn ingevoerd, zoals de oproep om thuis te blijven en anderhalve meter afstand te houden.

Ik ben 70 plus. Ben ik te oud voor een ic-bed?

Alleen de leeftijd is geen reden om iemand een ic-bed te ontzeggen, volgens intensivist Hans van der Spoel in de Volkskrant. 'Wij gaan als artsen nooit zeggen: u bent boven de 70, dus u mag niet naar de ic. Wij schatten in hoe zinvol het is om iemand wekenlang te beademen.'

Een ic-opname is een aanslag op het lichaam. Elke dag verlies je een paar procent spierweefsel. Na twee tot drie weken op de ic, wat bij corona dus meestal nodig is, ga je een lang revalidatietraject in van een half jaar tot een jaar en word je niet meer de oude.

Als je redelijk goede conditie hebt op het moment dat je ziek wordt door het coronavirus, kun je de beademing beter aan en heb je meer kans om te genezen. Ben je al wat ouder dan is de kans dat je conditie verminderd is logischerwijs groter. Maar artsen geven dus aan dat ze naar je conditie kijken en niet enkel naar je leeftijd.

Van de mensen met het virus zijn er 1230 behandeld in het ziekenhuis, volgens deze cijfers van het RIVM. Meer dan de helft van deze patiënten was 70 jaar of ouder.

De meeste mensen die overlijden aan het coronavirus, waren niet opgenomen op de intensive care. Zij waren dus al te verzwakt om de wekenlange beademing aan te kunnen, volgens de dokters.

En hoe zal dat gaan als er een tekort is aan ic-bedden?

 Dan moeten artsen kiezen wie ze op de ic opnemen en wie niet. Dat heet 'selectie' of 'triage'. Er ligt al een draaiboek klaar bij de Nederlandse Vereniging van Intensive Care. Patiënten van wie de overlevingskansen het meest toenemen door de ic-opname, worden het eerst behandeld. Als dit niet te bepalen is, kan er worden geloot of wordt de eerste patiënt het eerst geholpen.

Waarom is er in Italië zo’n groot tekort aan ic-bedden?

Dat komt doordat Italiaanse artsen ook patiënten op de ic opnemen die weinig kans hebben op herstel, volgens de Nederlandse intensivisten. Zij denken dat het komt door een cultuurverschil tussen noord en zuid Europa. In het zuiden wordt vaker alles uit de kast getrokken bij een zieke patiënt. Ook al is iemand erg verzwakt en zijn de kansen op herstel minimaal. In het noorden zeggen artsen eerder 'dit heeft medisch gezien geen zin meer'. Heeft een patiënt nog baat bij langdurige beademing? Dat is de vraag die Nederlandse artsen zich steeds stellen.

Bronnen: Thuisarts, Nederlands Huisartsengenootschap, Kaderhuisartsen spoedzorg, Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, Volkskrant

 

Auteur