Help, mijn kind heeft eczeem

Eczeem bij kinderen noemen we constitutioneel eczeem, atopisch eczeem of dauwworm. Constitutioneel eczeem uit zich in huidblaasjes, schilfers, roodheid, zwelling, bultjes, kloofjes en/of korstjes. Bij kinderen vanaf 1 jaar zie je eczeem vaak in de elleboogplooien, polsen, knieholtes en enkels en later ook in de nek en rond de ogen. De huiduitslag jeukt, maar juist door te krabben verergeren de problemen. Verder is er sprake van een zeer droge huid.

Hoe komt mijn kind aan eczeem?

De oorzaak van constitutioneel eczeem staat nog altijd niet vast. Momenteel zijn er twee theorieën. De eerste en belangrijkste theorie gaat uit van een verstoorde barrièrefunctie van de huid, waardoor de huid te weinig vocht vasthoudt. De andere theorie gaat uit van een verstoring in het afweersysteem, waardoor het afweersysteem te heftig reageert op bepaalde stofjes. Daarnaast kunnen ook erfelijkheid, bacteriën en allergenen een rol spelen.
In de ene periode kan je kind meer last hebben van eczeem dan in de andere periode. Bij een verminderde weerstand – door ziekte of stress – worden de klachten erger. Ook het weer is van invloed: in de winter zijn de klachten vaak erger dan in de zomer, als gevolg van een lage luchtvochtigheid binnenshuis. Er zijn echter ook kinderen die juist in het pollenseizoen in de zomer meer last van eczeem hebben.

Heeft een allergietest zin?

Een allergietest wordt alleen gedaan als er aanwijzingen zijn voor acute allergische reactie.

Hoe behandel ik het eczeem van mijn kind?

Ten eerste moet de huid van je kind niet nog verder uitdrogen. Smeer droge plekken en beginnende eczeemplekjes daarom een of twee keer per dag in met een neutrale zalf of crème die verder uitdrogen voorkomt. Deze - en crèmes voor lichte of matige eczeem  zijn gewoon verkrijgbaar bij drogisterij en apotheek.

Hormoonzalf

Als er sprake is van een heftige uitbraak van eczeem, kan de huisarts een hormoonzalf met corticosteroïden voorschrijven. Een andere naam hiervoor is dermatocorticosteroïden. De corticosteroïden helpen op twee manieren: ze remmen de ontstekingsreactie in de huid en ze helpen tegen de jeuk. Klasse 1 corticosteroïden is het minst sterk, klasse 4 corticosteroïden is het sterkst. Hormoonzalf is volkomen veilig als je het volgens schema gebruikt.

Andere behandelingen voor je kind met eczeem

• In sommige gevallen wordt de behandeling met hormoonzalf gecombineerd met wet wrap therapie: het aanbrengen van vochtig verband. Deze ondersteunende therapie is geschikt voor kinderen vanaf 1 jaar;
• Zalven of crèmes met calcineurineremmers onderdrukken de ontstekingsreactie van de huid. De dermatoloog zet zo’n zalf of crème in als een kind niet goed reageert op hormoonzalf. Calcineurineremmers zijn geschikt voor kinderen vanaf 2 jaar;
• Heel soms schrijft de dermatoloog teerzalf voor;
• Lichttherapie is minder geschikt voor kinderen met eczeem. Dit heeft enerzijds te maken met de mogelijke bijwerkingen van lichttherapie (huidveroudering, roodheid, huidkanker), anderzijds is er het risico van gewenning, waardoor lichttherapie zijn werkzaamheid verliest;
• Soms schrijft de arts antihistamine voor tegen de jeuk. Antihistamine is niet geschikt voor kinderen jonger dan 2 jaar;
• Er zijn verschillende medicijnen die het afweersysteem beïnvloeden. Vanwege de bijwerkingen worden zulke medicijnen echter alleen in uiterste noodzaak voorgeschreven;
• Er zijn huisstofmijtwerende hoezen op de markt, maar de werking daarvan is niet bewezen;
• Als er op de eczeemhuid een bacteriële infectie ontstaat, wordt er meestal behandeld met een zalf met antibiotica. Zo’n behandeling is meestal kortdurend, vanwege het gevaar op resistentie voor antibiotica.

Kind met eczeem: wat je verder nog kunt doen (en laten)

• Probeer krabben zoveel mogelijk te voorkomen.
• Contact met water droogt de huid verder uit. Douchen mag, maar liefst zo kort mogelijk en onder lauw water. Gebruik daarbij liever een neutrale doucheolie dan zeep. Droog de huid door te deppen en smeer de huid daarna in met een vette zalf of crème zodat de huid beschermd is. Jeuk en irritatie krijgen dan minder kans;
• Gaat je kind zwemmen, smeer hem of haar dan van tevoren goed in. Begin daar een paar dagen van tevoren al mee: daarmee maak je de huidbarrière net iets sterker. En zit je kind op zwemles, waarschuw dan de begeleiding dat de huid van je kind glibberig is door de crème of zalf;
• Kies voor luchtige katoenen kleding. Te warme kleding (en ook wollen kleding) kunnen irritatie veroorzaken, waardoor eczeem erger wordt. Sommige synthetische stoffen en schurende naden en merklabels in kleding kunnen ook voor extra irritatie zorgen.

Gaat eczeem ook over?

Ongeveer 40 procent van de kinderen met eczeem raakt dat in de puberteit kwijt. Op de leeftijd van 15 jaar heeft 80 procent geen last meer van eczeem. Helaas zijn er ook kinderen die een chronische vorm van eczeem ontwikkelen of bij wie eczeem jaren later toch weer terugkomt.

Meer weten over eczeem bij kinderen?

• In het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht is veel kennis aanwezig over de behandeling van kinderen met eczeem. Het ziekenhuis doet ook veel wetenschappelijk onderzoek naar eczeem bij kinderen.
• Op de website van het Huidhuis vind je veel nuttige informatie over eczeem en hoe daarmee om te gaan. Huidhuis is een platform voor kinderen met een huidaandoening en hun ouders. Het is een samenwerking van verschillende ziekenhuizen.
• De VMCE is de patiëntenvereniging voor mensen met constitutioneel eczeem. Op hun website vind je ook veel informatie over leven met eczeem.