Wat is het verschil tussen dementie en alzheimer?

Wat is dementie?

Eén op de vijf mensen krijgt dementie. Dementie is een verzamelnaam voor vijftig verschillende ziektes die de werking van de hersenen doen afnemen, waaronder de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie en lewy body dementie. Bij veel verschillende soorten dementie beginnen de symptomen met geheugenverlies of een verandering in gedrag. 

Oorzaken van dementie

De oorzaken van dementie verschillen per type dementie. Zo ontstaat vasculaire dementie door slagaderverkalking; het dichtslibben van bloedvaten die ook de oorzaak is van hartinfarcten, beroertes en ‘etalagebenen’. Frontotemporale dementie komt door schade aan de frontale of temporale hersenkwab. Vaak komt deze soort dementie al op relatief jonge leeftijd voor. En bij iemand met lewy body dementie ontstaan afwijkingen meestal in de hersenstam. In een later stadium raken ook hersencellen in de hersenschors beschadigd. 

Wat is de ziekte van Alzheimer?

De ziekte van Alzheimer is de bekendste en meest voorkomende vorm van dementie. In 70 procent van de gevallen gaat het om alzheimer. De ziekte is in het begin te herkennen aan geheugenverlies en het moeite hebben met dagelijkse handelingen. Daarna komen er nog andere symptomen bij, zoals veranderingen in karakter en gedrag, en problemen met taal. 

Oorzaak van alzheimer

De oorzaak van alzheimer zijn zenuwcellen in de hersenen die kapot gaan. Dat komt door eiwitten (amyloïde en tau) die zich ophopen in de zenuwcellen. Gezonde mensen hebben deze eiwitten ook, maar bij mensen met alzheimer gedragen ze zich anders en vormen ze ophopingen, waardoor er schade ontstaat. Ook kunnen bepaalde vezels zich ophopen in de cellen. De ophopingen verstoren de onderlinge communicatie en samenwerking tussen de zenuwcellen in de hersenen.

Verschillen tussen dementie en alzheimer

De belangrijkste verschillen op een rij: 

• Dementie is een verzamelnaam; de ziekte van Alzheimer is een specifieke vorm. 
• Niet alle mensen met dementie hebben alzheimer. 
• Oorzaken van dementie verschillen per type; bij alzheimer zijn eiwitten (amyloïde en tau) de voornaamste oorzaak. 

Het is belangrijk om de verschillen tussen dementie en de specifieke vorm daarvan, de ziekte van Alzheimer, te kennen. Want als je als mantelzorger en/of naaste begrijpt wat er in de hersenen gebeurt van iemand met dementie, dan weet je ook beter hoe je diegene kunt ondersteunen. 

Hulp nodig? Je kunt terecht bij verschillende zorgverleners en instanties, zoals de huisarts, de casemanager dementie, Alzheimer Nederland en dementie.nl. 

Behandeling van dementie

Er is op dit moment nog geen medicijn beschikbaar tegen dementie. Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar deze hersenziekte, vooral naar de ziekte van Alzheimer, omdat dat de meest voorkomende vorm van de ziekte is. 

Lees ook: Is het dementie of vergeetachtigheid?