De rijstwafel onder de loep

Gezond of giftig?

Getty Images

Ze bevatten weinig calorieën en zijn lekker met allerlei soorten beleg: rijstwafels. Als broodvervanger of snel tussendoortje worden ze dan ook met grote regelmaat geconsumeerd. Er gaan echter ook geluiden op dat rijstwafels giftig zijn en dat de wafel van rijst en zeezout helemaal niet zo’n gezonde keus is. Wat is waar?

Rijstwafels zijn gemaakt van gepofte rijst en een beetje zeezout. Ze hebben - of misschien wel hadden - een relatief gezond imago. Toch zijn ze niet zo’n super goede broodvervanger. Een rijstwafel bevat namelijk weinig voedingsstoffen en helemaal weinig vezels. Door het eten van een rijstwafel raak je dus minder snel verzadigd.

Aangezien een wafeltje maar 30 kilocalorieën bevat, kun je ze wel gerust als tussendoortje eten. Zeker als je een rijstwafel neemt in plaats van een koek of snack. Beleg ze dan bij voorkeur wel met groente, fruit, pindakaas of notenpasta, een gekookt eitje, gerookte kip of zalm etc. Dankzij dat gezonde beleg krijg je wat meer voedingsstoffen binnen en wordt de rijstwafel een stuk voedzamer.

Vrij van gluten

Echt vrij van gluten zijn rijstwafels niet, maar mensen met een glutenintolerantie kunnen ze meestal wel goed eten. Dit komt doordat de gluten in rijst, maïs en haver een andere aminozuursamenstelling hebben dan de gluten in tarwe, gerst en rogge. Hierdoor leveren ze geen problemen voor mensen die niet tegen gluten kunnen.

Giftig door arsenicum?

Over dat gezonde imago van de rijstwafel hangt tegenwoordig een schaduw met de naam arsenicum (of arseen). Dit is een metaal dat van nature in de aardbodem voorkomt en zich kan ophopen in het lichaam en daar op lange termijn schade aan kan richten. Een langdurig hoge inname kan de kans op huidaandoeningen, hartziekten en bepaalde vormen van kanker verhogen.

In onze voeding komt het van nature in heel kleine hoeveelheden voor, het meest in granen, rijst, zuivelproducten en drinkwater (maar dan nog gaat het om kleine hoeveelheden). Voor volwassenen is de kans op een overmatige blootstelling aan arsenicum relatief klein, tenzij er je heel veel rijst uit Aziatische landen gebruikt. Voor zeer jonge kinderen is het risico groter. Variatie is daarom belangrijk. Kinderen mogen heus een rijstwafel eten, maar niet elke dag. Hetzelfde geldt voor rijst.

Glycemische index

Een ander veelgehoord nadeel van rijstwafels is dat ze een hoge glycemische index hebben. De glycemische index (GI) geeft een inschatting voor de snelheid waarmee de bloedsuikerspiegel stijgt als iemand koolhydraten heeft gegeten. Koolhydraten die snel worden afgebroken tijdens de spijsvertering en hun glucose snel afgeven in de bloedbaan hebben een hoge glycemische index, terwijl koolhydraten die langzaam afbreken en hun glucose geleidelijk aan het bloed afgeven een lage glycemische index hebben.

Rijstwafels verzorgen dus een snelle stijging van het bloedsuikerniveau. Er is nog veel onduidelijkheid over de precieze rol van de glycemische index, maar er wordt gezegd dat je door de bloedsuikerschommelingen sneller weer trek krijgt. Mogelijk kan een verlaging van de glycemische index bij mensen met diabetes type 1 en type 2 helpen in de behandeling. Zij kunnen dan beter geen rijstwafels eten.

Wafels met een smaakje

Rijstwafels hebben uit zichzelf natuurlijk niet zo veel smaak, daarom zijn ze ook zo geschikt om te beleggen met allerlei lekkers en voedzaams. Tegenwoordig zijn er ook allerlei rijstwafels met een smaakje te koop. Zowel zoet als hartig. Deze varianten zitten echter vol kleur- en smaakstoffen en bevatten ook nog eens flink wat suiker en zout. In sommige zoete rijstwafels zitten meer dan zes klontjes aan suiker in een verpakking van 100 gram.

Wil je toch eens variëren met de rijstwafel, probeer dan eens een pure wafel van quinoa, teff, amarant, gerst, boekweit, spelt of maïs.