Over seks praten met je kind

Praktische richtlijnen

Getty Images

Poeh, wat kan het toch lastig zijn om met je kind over seks te praten. Wanneer begin je erover? Hoe breng je zoiets ter sprake en in welke bewoordingen? Een paar praktische richtlijnen.

"Mam, wat is een condoom?" Je zoon van zeven kijkt je nieuwsgierig aan. Je staat even met je mond vol tanden, want die vraag had je niet zien aankomen. Hij is pas zeven! Misschien ben je dus geneigd om iets te mompelen in de trant van "dat leg ik je nog wel eens uit als je groter bent". Maar eigenlijk is dat niet verstandig. Je wilt je kind immers het gevoel geven dat hij altijd bij je terecht kan met zijn vragen.

Gêne

Toch is dat voor veel ouders gemakkelijker gezegd dan gedaan. Om meerdere redenen. Ze voelen gêne als ze met hun kind over seksualiteit praten. Omdat ze bang zijn voor vragen over hun eigen seksuele ervaringen bijvoorbeeld. Of omdat ze niet weten welke woorden ze moeten gebruiken.

Anderen vinden hun kind nog veel te jong voor zulke 'volwassen' onderwerpen. En weer anderen willen er wel over beginnen, maar hebben geen idee hoe ze het thema seks moeten aansnijden.

Praten is belangrijk

Hoe lastig je het ook vindt, het is belangrijk om open over seksualiteit te praten. Als je dat niet doet, geef je je kind het idee dat het onderwerp taboe is. Dat het iets is om je voor te schamen.

Bovendien zal hij sowieso op zoek gaan naar informatie. Als je wilt dat hij een evenwichtig beeld krijgt van seks, kun je hem maar beter goed voorlichten. Dan heb je de kans om ook op dit vlak bepaalde normen en waarden mee te geven.

Jong beginnen

Kinderen zijn nieuwsgierig en nooit te jong om iets te leren over seksualiteit. Zodra ze vragen beginnen te stellen, zijn ze klaar voor eerlijke antwoorden. Op hun eigen niveau natuurlijk.

Eigenlijk begint openlijk praten over seks al op de peuter- en kleuterleeftijd. Want peuters en kleuters zijn heel erg bezig met het ontdekken van de verschillen tussen jongens en meisjes, hun geslachtsdelen, baby's en geboorte, enzovoorts. Daar kun je het dus gewoon over hebben, in heel eenvoudige termen. Benoem de geslachtsdelen en gebruik woorden waar jij jezelf prettig bij voelt. Penis en vagina passen niet echt bij het niveau van een vierjarige, maar piemel en plasser bijvoorbeeld wel.

En het is prima om uit te leggen dat baby's gemaakt worden als een papa en mama vrijen. Dat er dan een zaadje in de buik van de moeder komt waaruit een baby groeit. Dieper hoef je er nog niet op in te gaan.

Je kunt je kind rond die leeftijd ook duidelijk maken dat je bepaalde dingen niet doet in het bijzijn van anderen. Met je piemeltje spelen, om maar een voorbeeld te noemen.

Lagere school

Het spreekt voor zich dat kinderen steeds meer gaan snappen naarmate ze ouder worden. Zo zullen ze het hele voortplantingsverhaal beter gaan begrijpen. En ze zullen je moeilijkere vragen gaan stellen.

"Waarvoor zijn condooms, mama?" Ook al lijken ze nog veel te jong voor deze informatie, vertel ze gewoon dat mensen die gebruiken als ze willen vrijen, maar geen baby willen maken.

Natte dromen en masturberen

Het wordt iets ingewikkelder als je een heikel onderwerp als natte dromen of masturberen wilt aansnijden tegen het einde van de lagere schooltijd.

Want dat is wel iets heel intiems en je wilt je kind niet het idee geven dat hij geen privacy heeft. Moet je zoiets dus überhaupt ter sprake brengen? Het antwoord is ja. Kinderen moeten goed voorbereid de puberteit ingaan. Voorbereid op hun veranderende lichaam, op de eerste menstruatie of zaadlozing. Maak ze duidelijk dat het iets normaals is.

Dat het niet erg is als de lakens nat worden door een natte droom, dat ze die lakens dan maar gewoon in de was moeten doen. Dat masturberen niet iets slechts is. Je kunt dat vertellen aan de hand van een voorlichtingsboek. Laat het bewuste boek desnoods 'per ongeluk' slingeren.

Pubers

Tegen de tijd dat kinderen seksueel actief kunnen worden, in de puberteit dus, is het echt belangrijk dat ze goed weten hoe de vork in de steel zit.

Op het gebied van vruchtbaarheid, seksueel overdraagbare aandoeningen en voorbehoedsmiddelen. Wacht niet tot ze bij jou aankomen met vragen, maar begin er zelf over. Naar aanleiding van een televisieprogramma bijvoorbeeld.

Praat er open, eerlijk en in heldere taal over, ook al zeggen ze dat ze alles al weten. Bespreek de plezierige en minder plezierige kanten van seks. Zorg dat ze weten dat ze altijd nee kunnen zeggen en zich nooit mogen opdringen.

Zeg dat ze altijd bij je terecht kunnen voor anticonceptie. Als je kinderen goed op de hoogte zijn, is de kans des te groter dat ze voorzichtig zijn en later veilig vrijen.