9 vragen over vitaminegummies

1. Wat zijn vitaminegummies?

Vitaminegummies zijn gemaakt van gelatine, pectine of zetmeel en verkrijgbaar in verschillende smaken en kleuren. De zoete smaak komt van de toevoeging van suiker of andere zoetstoffen. Samen met de toegevoegde smaakstoffen en smaakversterkers camoufleren deze ingrediënten de bittere of krijtachtige smaak die vitamines en mineralen van zichzelf hebben.

2. Hoe populair zijn vitaminegummies?

Het lijkt erop dat vitaminegummies in populariteit toenemen. Volgens marktonderzoek liggen de uitgaven aan vitaminegummies in Europa dicht bij die in de VS, waar de bestedingen in 2021 uitkomen op ruim 1 miljard dollar. Volgens hetzelfde onderzoek blijft de vraag naar vitaminegummies in zowel Europa als de VS stijgen.

In Nederland is het aanbod volgens het ondernemersmagazine Sprout nog beperkt. Toch hebben diverse bekende en minder bekende vitaminemerken verschillende soorten vitaminegummies ontwikkeld. De gummies zijn niet alleen te vinden bij de drogist, maar ook in (online) warenhuizen en supermarkten.

Een van de fabrikanten van vitaminegummies zegt in 2020 voor €700.000 tot €900.000 aan vitaminegummies te verkopen. Dat is 75.000 en 100.000 potjes.

3. Bevatten gummies evenveel vitamines als vitaminepillen?

Het Amerikaanse ConsumerLab voert regelmatig tests uit op vitamines en mineralen. Zij stellen in 2018 dat sommige vitaminegummies, vooral multivitamines, niet de hoeveelheid vitamines en mineralen bevatten die op het etiket staat. Dat komt doordat het moeilijk is om de juiste hoeveelheden vitamines en mineralen aan een gummie toe te voegen.

De ingrediënten in een gummie breken gemakkelijker af dan in een capsule of tablet. Daardoor voegen fabrikanten vaak meer dan de genoemde hoeveelheid toe aan de gummie. Op deze manier kunnen ze garanderen dat het product gedurende de gehele houdbaarheidsperiode ten minste 100 procent van de aangegeven hoeveelheid vitamine bevat. Hierdoor kan het gebeuren dat gummies 200 procent van een vitamine bevatten op het moment dat ze net geproduceerd zijn.

Doordat niet alle vitamines en mineralen geschikt zijn om in een gummie te verwerken, kan het voorkomen dat multivitamine gummies niet het volledige spectrum aan vitamines en mineralen bevatten. Zo zijn de smaken van B-vitamines, zink en ijzer moeilijk te camoufleren. Daardoor ontbreken deze stoffen soms in gummies, of bevatten gummies met deze stoffen relatief veel smaakstoffen.

4. Hoe zit het met het suikergehalte in vitaminegummies?

Veel vitaminegummies bevatten één of meer grammen suiker per stuk. Dat is vergelijkbaar met een snoepje. Hoewel dit geen grote hoeveelheid lijkt, kan het bijdragen aan overmatige suikerconsumptie. Dat is vooral het geval als je meer dan één vitaminegummie per dag neemt en daarnaast nog andere voedingsmiddelen met toegevoegde suikers eet.

5. De trend is om minder suiker te eten. Houden fabrikanten daar rekening mee?

Fabrikanten zijn steeds vaker op zoek naar alternatieven voor suiker en glucosestroop. Om de hoeveelheid toegevoegde suikers in vitaminegummies te verminderen, voegen sommige producenten suikeralcoholen ofwel polyolen toe in plaats van suiker. Dit zijn kunstmatige zoetstoffen die minder calorieën leveren dan suiker.

Omdat polyolen minder zoet zijn dan suiker, zijn er wel grotere hoeveelheden van deze stoffen nodig om een gummie dezelfde zoete smaak te geven. In grote hoeveelheden kunnen deze stoffen darmklachten geven als een opgeblazen gevoel en diarree.

Andere fabrikanten zoeten gummies met honing, stevia, inuline en vruchtensap. Van deze zoetstoffen levert honing evenveel calorieën als suiker. Ook vruchtensap bevat een behoorlijke hoeveelheid calorieën.

Inuline is een voedingsvezel die vrijwel geen calorieën levert en de bloedsuikerspiegel niet beïnvloedt. Als stevia vrij is van toevoegingen als maltodextrine, bevat deze zoetstof geen calorieën.

6. Wat zijn sportgummies?

Sportgummies zijn sportsnoepjes speciaal voor tijdens het sporten. Net als vitaminegummies bevatten ze suiker, alleen is dit niet per se voor een lekker smaakje, maar vooral om de glycogeenvoorraad aan te vullen. Het idee is dat je hierdoor snel energie krijgt tijdens het sporten.

Soms bevatten sportgummies cafeïne voor alertheid, focus en concentratie. Aan de gummies worden vaak ook aminozuren toegevoegd voor het tegengaan van de spierafbraak tijdens de training en voor de spieropbouw. Daarnaast kan er soms natrium aan toegevoegd zijn om de zoutvoorraad aan te vullen die door het zweten is afgenomen. Sportgummies zijn kleiner en handzamer dan energierepen en energiegels, waardoor ze gemakkelijk in te nemen zijn tijdens het sporten.

7. Kun je vitaminegummies dagelijks nemen?

Als je gezond eet, heb je in principe geen extra vitamines nodig. Alleen vitamine D kan voor sommige mensen dagelijks nodig zijn. Of je deze vitamine uit gummies moet halen, hangt af van de vraag of de gummies de benodigde hoeveelheid vitamine D bevatten en je met vitaminesnoepjes niet veel suiker binnenkrijgt.

De Wereldgezondheidsraad (WHO) adviseert om niet meer dan tien procent van je dagelijkse energiebehoefte uit toegevoegde suikers te halen, bij voorkeur zelfs vijf procent. Stel dat je dagelijks 2.000 calorieën nodig hebt, dan zou dit neerkomen op 25 gram per dag. Eet je iedere dag een boterham met jam en een koekje, dan zit je al aan die hoeveelheid.

Iedere gummie die je dan nog inneemt, is ruim één gram suiker te veel. Het beste is dus om vitaminegummies niet dagelijks in te nemen, maar ze te reserveren voor als je echt even wat meer vitamines nodig hebt. Bijvoorbeeld als je ziek bent of in periodes dat je even minder gezond kunt eten. In dat geval kun je natuurlijk ook voor vitaminepillen kiezen. Dan krijg je wél vitamines en geen suiker binnen.

Het is sowieso belangrijk om vitaminegummies hetzelfde te behandelen als vitaminepillen. Neem er dus niet te veel van omdat ze zo lekker smaken. Je kunt dan een te hoge dosis vitamines binnenkrijgen en dat is niet gezond.

8. Waar moet je op letten als je een bepaald eetpatroon volgt?

Als je vegetarisch of veganistisch eet, let dan op of de gummies een plantaardig alternatief voor gelatine bevatten. Gelatine is namelijk gemaakt uit de botten van dieren. Vegetarische alternatieven zijn pectine en zetmeel.

Eet je suikervrij, koolhydraatarm of koolhydraatbeperkt en kies je daarom voor suikervrije gummies, let dan ook op de hoeveelheid polyolen en calorieën die je met de zoetstoffen in vitaminegummies binnenkrijgt.

9. Zijn vitaminegummies goed voor kinderen?

Kinderen die gezond eten, hebben – buiten vitamine D, tot 4 jaar – geen extra vitamines nodig. Dat betekent dat ze ook geen vitaminegummies nodig hebben. Daar komt bij dat kinderen met zulke gummies suiker binnenkrijgen, terwijl ze via andere voedingsmiddelen vaak al te veel suiker eten.

Alleen als kinderen een tijdje heel slecht eten of ziek zijn, kunnen extra vitamines behulpzaam zijn. Voor alle vitamineproducten voor kinderen geldt dat ze soms te veel of juist te weinig van bepaalde voedingsstoffen bevatten. Zo zit er vaak te weinig vitamine D in en te veel foliumzuur en vitamine A.

Een teveel aan foliumzuur en vitamine A kan schadelijk zijn voor kinderen. Het beste kies je daarom voor supplementen die 50 procent van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitamines bevatten, behalve vitamine D.

Mocht je vitaminegummies in huis halen omdat je kind geen vitaminepillen of –druppels accepteert, bewaar ze dan op een plek waar je kinderen niet bij kunnen. Vertel ze ook dat vitaminegummies geen snoepjes zijn, ook al zien ze er wel zo uit. Mocht je kind onverhoopt meer gummies hebben binnengekregen dan de maximaal aangegeven hoeveelheid, neem dan contact op met je huisarts.

Dit artikel is geschreven door gastauteur Annemiek Shrestha van PuurFiguur. PuurFiguur is een koolhydraatarme afslankmethode met meerdere eetplannen om gezond af te vallen. Daarnaast schrijft ze namens PuurFiguur voor een aantal bekende Nederlandse magazines.