Leefstijl en leeftijd spelen belangrijke rol in vruchtbaarheid
Ongeveer één op de zes stellen krijgt te maken met vruchtbaarheidsproblemen, waardoor het langer kan duren zwanger te raken. Nederlanders onderschatten bovendien de rol die leefstijl en leeftijd hierin spelen. Ook wordt de kinderwens vaak uitgesteld, terwijl de kans om zwanger te worden al vanaf je 23e levensjaar terugloopt.
Waar voorheen één op de tien stellen te maken kreeg met vruchtbaarheidsproblemen, is dat inmiddels één op de zes koppels. Toch word de maandelijkse kans op zwangerschap flink overschat. Dat blijkt uit de Nationale Vruchtbaarheidstest 2024. Aan het onderzoek namen 3.700 mensen deel, waarvan 2.502 in de vruchtbare leeftijd. De uitkomsten laten zien dat er qua kennis over vruchtbaarheid nog een hoop bij te spijkeren valt. Zeker als het gaat om de invloed van leefstijl én leeftijd op de kans om zwanger te worden. Zo wordt stress als zeer belangrijke factor gezien, 84 procent van de Nederlanders denkt dat dit 'heel veel invloed' heeft, terwijl het veel minder invloed heeft dan leefstijl en leeftijd. Andere fabels die gelooft worden: dat een telefoon in je broekzak bij mannen de vruchtbaarheid beïnvloedt en dat seks vóór de eisprong een meisje oplevert, na de eisprong een jongen.
Uitstellen kinderwens
"We zien dat stellen hun kinderwens vaak uitstellen. Omdat er geen geschikte woonruimte is, de carrière voorrang krijgt of er nog een wereldreis gemaakt moet worden. Een kind kan altijd nog, lijkt de gedachte. Maar op den duur gaat je leeftijd echt parten spelen", zegt dr. Astrid Cantineau, subspecialist voortplantingsgeneeskunde bij het UMC Groningen. "De zwangerschapskans is per menstruatiecyclus zo’n 25 procent als je jong bent. En al vanaf je 23e levensjaar wordt die kans ieder jaar kleiner. Vaak denkt men, 'er is altijd nog IVF die dit voor mij gaat oplossen', wat helaas in de praktijk niet het geval is."
"Ongeveer één op de zes 'wensouders' krijgt te maken met verminderde vruchtbaarheid. Dat kan een biologische oorzaak hebben, maar óók leefstijl én leeftijd spelen een belangrijke rol. En dat zijn factoren waar je wél invloed op uit kunt oefenen", vult fertiliteitsarts Grada van den Dool aan. Een (super) gezonde leefstijl kan de veroudering van eicellen niet terugdraaien, maar een slechte leefstijl kan het verouderingsproces wel versnellen. "In mijn praktijk zie ik regelmatig mensen die al lang bezig zijn om zwanger te worden. Soms kunnen eenvoudige tips helpen om de kans op een zwangerschap te vergroten."
Foliumzuur en vitamine D
Leeftijd, leefstijl en seksfrequentie zijn belangrijke factoren bij zwanger worden. Zo is stoppen met roken en alcohol belangrijk. En het slikken van foliumzuur. Uit de Nationale Vruchtbaarheidstest blijkt echter dat bijna de helft van de respondenten (45 procent) niet weet wanneer je als vrouw zou moeten beginnen met het slikken van dat supplement. De juiste timing om te starten met foliumzuur en vitamine D is voordat je stopt met anticonceptie. Nog een opvallende uitkomst: we zijn zwaarder geworden. Ten opzichte van ons onderzoek in 2021 is de gemiddelde respondent 2 kilo aangekomen, met een BMI van 26 en hoger (bij een BMI hoger dan 25 is er sprake van overgewicht). Gelukkig geeft twee van de drie respondenten aan een gezondere leefstijl te willen omarmen, na het meedoen aan de Nationale Vruchtbaarheidstest.
De Nationale VruchtbaarheidsTest (ook uitgevoerd in 2021) is een initiatief van Ferring, in samenwerking met dr. Astrid Cantineau, subspecialist voortplantingsgeneeskunde UMC Groningen en drs. Grada van den Dool – fertiliteitsarts Nij Linge, kinderwenscentrum Gorinchem. Deze vragenlijst wordt ook ondersteund door Freya, vereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen. De vragenlijst was online van 1 nov 2023 t/m 31 jan 2024. Er hebben in totaal 3.700 mensen aan meegedaan.
