Wat is zenuwpijn?

De oorzaken lopen uiteen

Getty Images

Zenuwpijn of neuropathische pijn komt door beschadigingen aan het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel bestaat uit het perifere zenuwstelsel, de zenuwen, en het centrale zenuwstelsel, het ruggenmerg en de hersenen. Wat kan de oorzaak zijn van zenuwpijn?

Pijn heeft een belangrijke functie in het lichaam. Het is een waarschuwing van 'au, de thee is heet, trek je hand weg'. Bij zenuwpijn gaat dit natuurlijke alarm op het verkeerde moment of zelfs constant af.

Alarm

Je krijgt bijvoorbeeld het signaal 'heet' door, terwijl er niets aan de hand is. Een aai over je hand doet zeer. Je voelt speldenprikjes, maar er is geen speld in de buurt.

Dit zijn voorbeelden waarbij de gevoelszenuwen beschadigd zijn. Die bepalen onder andere hoe wij prikkelingen ervaren. Is iets koud, warm, pijnlijk of juist prettig om te voelen?

Oorzaken

Als een gevoelszenuw beschadigd is, kan dit leiden tot acute of chronische pijn in allerlei gradaties. Er zijn nog meer vormen van zenuwpijn en de klachten en symptomen verschillen van persoon tot persoon.

Ook de oorzaken lopen uiteen. De 7 belangrijkste zijn:

1. Een ongeval of een operatie

Littekenpijn na een operatie of fantoompijn na amputatie. In het laatste geval is het gebied in de hersenen dat het lichaamsdeel aanstuurde nog actief, terwijl het lichaamsdeel er niet meer is. Dit kan zorgen voor acute of chronische pijn. Veel mensen met een dwarslaesie hebben ook last van zenuwpijn.

2. Druk op of beschadiging van een zenuw

Als een zenuw in de verdrukking komt, kan een 'schietende' pijn ontstaan. Bijvoorbeeld bij een hernia of pijn bij een tumor. Deze vorm van zenuwpijn wordt neuralgie genoemd. Ischias is hier ook een bekend voorbeeld van. De heupzenuw is dan geïrriteerd, bijvoorbeeld door zwaar tillen.

3. Infectie

Bepaalde infecties kunnen het zenuwstelsel aantasten, bijvoorbeeld de ziekte van Lyme, HIV en gordelroos. 10 tot 15 procent van de mensen met gordelroos krijgt bijvoorbeeld zenuwpijn, vooral patiënten van boven de 50.

4. Schadelijke stoffen

Het zenuwstelsel kan ook beschadigen door stoffen die je binnenkrijgt. Het bekendste voorbeeld is chemotherapie. Veel kankerpatiënten krijgen zenuwpijn. Dit kan het gevolg zijn van een operatie of de vorm van kanker die de patiënt heeft. Maar er is ook een groep patiënten, bij wie de pijn het gevolg is van de chemotherapie.

5. Overmatig gebruik van alcohol

Alcoholisme kan tot een ernstig, langdurig tekort aan voedingstoffen leiden en zo zorgen voor beschadigingen aan het zenuwstelsel.

6. Diabetes (suikerziekte)

Ongeveer 25 procent van de diabetespatiënten heeft last van zenuwpijn. De verhoogde bloedsuikerspiegel (hypoglycemie) beschadigt de zenuwen, met name in voeten en handen. Naast pijn is bij diabetes juist ook gevoelloosheid een gevaar. Wondjes worden door patiënten over het hoofd gezien en worden groter en kunnen gaan ontsteken.

7. Beschadiging van het centrale zenuwstelsel

Multiple Sclerose, een bloeding in het ruggenmerg of een herseninfarct kunnen ook zorgen voor zenuwpijn.

Ga naar de huisarts

Helaas is zenuwpijn niet altijd gemakkelijk te herleiden tot een van deze oorzaken. Om de diagnose zo goed mogelijk te kunnen stellen, vraagt een arts niet alleen naar het soort pijn, maar ook naar de medische geschiedenis van degene die er last van heeft.

Het is belangrijk om bij pijnklachten naar de huisarts te gaan. Bij zenuwpijn helpen zelfzorgmedicijnen (medicijnen die je zelf kunt kopen zonder recept) meestal niet en een tijdige, adequate behandeling kan veel leed voorkomen.

Auteur