Hoe gevaarlijk is de superbacterie?

NDM-1 en antibioticaresistentie

Getty Images

De medische wereld heeft alarm geslagen over een superbacterie die niet te bestrijden valt. Maar wat doet deze bacterie precies en moeten we bang zijn? Hier beantwoorden we de meest gestelde vragen over de superbacterie.

Wat is de superbacterie?
De superbacterie draagt een gen bij zich waardoor hij het enzym NDM-1 kan produceren. NDM-1 staat voor 'New Delhi metallo-beta-lactamase' en is vernoemd naar de Indiase hoofdstad waar de superbacterie voor het eerst werd gevonden. Het enzym zorgt ervoor dat bacteriën ongevoelig (resistent) worden voor bijna alle antibiotica.

Daarnaast zorgt NDM-1 er ook voor dat andere bacteriën die in contact komen met het enzym resistent worden. Op die manier komen er steeds meer superbacteriën.

Hoe wordt NDM-1 verspreid?
Verspreiding wordt vooral in de hand gewerkt door mensen die een medische behandeling ondergaan in India en Pakistan. Daar wordt makkelijker antibiotica voorgeschreven om een infectie te bestrijden. Wanneer dit te vaak gebeurt, of wanneer de patiënt antibiotica verkeerd gebruikt, kunnen bacteriën resistent worden.

Door slechte hygiëne is het mogelijk om andere mensen te besmetten. De bacterie komt voor op de huid, in de darmen en in de mond. Je kunt een mens-op-mens besmetting voorkomen door regelmatig je handen te wassen en desinfecteren.

Wat zijn de symptomen?
Verschillende bacteriën kunnen zich ontpoppen tot superbacterie, maar de symptomen van een NDM-1 infectie verschillen niet van een gewone bacteriële infectie.

Het enzym NDM-1 wordt vaak gevonden bij bacteriën zoals E. coli en klebsiella pneumonia, die bij mensen kunnen leiden tot blaas- en longontstekingen. De symptomen zijn daardoor afhankelijk van de plek waar de bacterie een infectie heeft veroorzaakt. Algemene symptomen zijn koorts en vermoeidheid.

Hoe gevaarlijk is de bacterie?
De superbacterie is niet de eerste bacterie die resistent is tegen antibiotica. De reden dat deze bacterie gevaarlijker is, is omdat hij resistent is voor de sterkste antibiotica. Normaal gesproken gebruiken artsen bij een resistente bacterie het antibioticum Carbapenem. Maar ook daar is deze superbacterie resistent voor.

Gezonde mensen hoeven zich niet veel zorgen te maken. Hoewel de bacterie ook bij hen kan voorkomen, zal het waarschijnlijk niet veel schade aanrichten. Maar wanneer een patiënt al verzwakt is, kan NDM-1 een longontsteking, blaasontsteking of een buikinfectie veroorzaken. Herstellen duurt dan lang en verloopt moeizaam. In het ergste geval kan iemand overlijden.

Tot nu toe is NDM-1 al in 13 Europese landen opgedoken. In totaal zijn 77 mensen geïnfecteerd geraakt, waarvan er 7 zijn overleden. In Nederland zijn 3 mensen geïnfecteerd geraakt, waarvan er één is overleden, maar niet door de bacterie. De andere twee patiënten zijn hersteld.

Hoe weet je of je de superbacterie hebt?
Dat weet je niet. Gezonde mensen merken niet of zij besmet zijn met de bacterie. Je weet pas dat je besmet bent als blijkt dat je resistent bent voor antibiotica. Dat gebeurt wel vaker.

In dat geval zetten artsen het sterkste antibioticum in: Carbapenem. Wanneer je daar resistent voor blijkt, dan is de kans groot dat dit komt door de superbacterie, helemaal als je een medische behandeling hebt ondergaan in India of Pakistan.

Auteur