Obstakel bij afvallen: nachtelijk eten

De eetstoornis night eating syndrome

Getty Images

Het 'night eating syndrome' wordt nog niet zo heel lang gezien als eetstoornis maar valt wel degelijk onder die noemer. Iemand met deze stoornis gaat zich vrijwel iedere nacht te buiten aan de inhoud van de koelkast en krijgt daardoor veel te veel calorieën binnen. Hoe doorbreek je die vicieuze cirkel?

De naam geeft het al weg: iemand met het night eating syndrome (NES) heeft 's nachts een onweerstaanbare drang om te eten en neemt daarbij tot wel de helft van zijn of haar dagelijks benodigde hoeveelheid calorieën tot zich. 

In eerste instantie werd gedacht dat nachtelijk eten een symptoom was van een eetbui-stoornis, zoals 'binge eating disorder' (BED). Iemand met het BED-syndroom eet overmatig zonder te compenseren door bijvoorbeeld over te geven.

Vicieuze cirkel

Tegenwoordig worden nachtelijke eetbuien als losstaand probleem gezien; een vicieuze cirkel waarin iemand beland is. Want iemand die ’s nachts veel gegeten heeft, heeft meestal geen trek in ontbijt en slaat deze over. Soms wordt er ook bij de lunch weinig tot niets gegeten; vaak als 'compensatie' voor de nachtelijke eetbui. Het gevolg is natuurlijk dat de trek 's avonds weer toeslaat. Dat kan weer leiden tot een nachtelijke eetbui.

Verschuiven eetritme

Bij het op deze manier verschuiven van je eetritme, komen veel emoties kijken. Je eetpatroon is verstoord en dat zorgt ervoor dat je veel over eten gaat nadenken. Je probeert het eten zoveel mogelijk uit te stellen. Het voelt goed dat je de controle hebt over het 'niet eten' en dat je aan het compenseren bent voor het eten van afgelopen nacht. ’s Nachts, of ’s avonds al, verlies je de controle en krijg je een onstilbare honger die resulteert in een eetbui. En daar voel je je weer schuldig en slecht over.

Oorzaak

Het kan zijn dat gewichtsproblemen de oorzaak van de nachtelijke eetbuien zijn. Diëten lukte niet en de kilo’s die wel verloren werden, kwamen er weer bij. Wat er mee te maken kan hebben is bovendien dat iemand zich schaamt voor eten in het bijzijn van andere mensen. Bang dat ze denken "goh, dat zou ze niet moeten eten". ’s Nachts heeft niemand door dat iemand eetbuien heeft. Niemand die het ziet.

Een andere mogelijkheid is dat iemand ’s nachts van de honger wakker wordt door een te streng dieet en dan gaat eten. Ook een mengeling tussen anorexia en boulimia is een mogelijkheid; dan wisselt iemand periodes van heel weinig eten af met nachtelijke eetbuien met compensatie door bijvoorbeeld over te geven.

Stress en slaapproblemen

Mensen die nachtelijk eten hebben vaak een schuldgevoel na afloop van zo'n eetbui. Bovendien kampen ze regelmatig met slaapproblemen. Daarnaast zorgt deze eetstoornis voor stress. Stress kan ook een onderdeel zijn van de oorzaak van nachtelijk eten. Ook een verhoogd alcoholgebruik komt voor.

Cirkel doorbreken

De oplossing voor nachtelijke eetbuien lijkt simpel: gewoon niet meer doen. Maar het is moeilijk om die vicieuze cirkel te doorbreken. Voor herstel moet degene die er last van heeft begrijpen waar het probleem precies zit en vervolgens geholpen worden met het omzeilen van de obstakels. Dat kan best streng gaan en een flinke aanpassing in het voedingspatroon vergen. Drie maal daags een gezonde, gevarieerde maaltijd (dus ook dat ontbijt dat zo tegenstaat) en op bepaalde tijden een tussendoortje. Regelmaat in het eetpatroon is een flinke stap in de goede richting.

Auteur