Een tweede taal kan niet 'uitgeschakeld' worden

Getty Images

GENT - Mensen die een tweede taal kunnen spreken, kunnen die taal niet 'uitschakelen' tijdens het gebruik van de eigen moedertaal. Dat blijkt uit onderzoek aan de vakgroep Experimentele psychologie van de UGent.

Een meerderheid van de wereldbevolking begrijpt twee of meerdere talen. Psychologen zijn dan ook al lang geïnteresseerd in hoe het menselijke brein erin slaagt deze verschillende talen uit elkaar te houden. Het gebeurt immers zelden dat er woorden uit een tweede taal binnendringen wanneer men in de moedertaal leest of spreekt.

Dit lijkt te suggereren dat het menselijke brein er efficiënt in slaagt om irrelevante talen simpelweg uit te schakelen.

Moedertaal
Onderzoekers aan de UGent hebben nu ontdekt dat dit niet het geval blijkt te zijn: mensen blijken niet in staat te lezen in de moedertaal zonder dat onze kennis van de tweede taal daarin meespeelt.

De studie is opmerkelijk, omdat tot nog toe enkel werd gekeken naar de invloed van de moedertaal op de tweede taal.

Met 45 Nederlandstalige studenten die Engels als tweede taal machtig zijn werd onderzoek gedaan naar de verwerking van woorden die qua vorm en betekenis hetzelfde of gelijk zijn in beide talen, zoals bijvoorbeeld het woord 'film'.

Oogbewegingen
Metingen van de oogbewegingen wezen erop dat de proefpersonen bij het lezen van een zin opmerkelijk minder lang keken naar dit soort woorden dan naar woorden die enkel in het Nederlands voorkomen.

Volgens de psychologen wijst dit erop dat we niet over verschillende taalsystemen beschikken die onafhankelijk van elkaar geactiveerd kunnen worden, maar dat er integendeel sprake is van constante interacties tussen de verschillende talen van een meertalige. Zijn woorden in het geheugen beschikbaar in verschillende talen, dan zal de activatie van het woord in kwestie makkelijker verlopen.

De tweede taal heeft dus een directe impact op het lezen, zelfs wanneer de leestaal de moedertaal is.

Auteur 
Bron 
  • Universiteit Gent