Haaruitval bij kinderen

Bij veel kinderen komt het voor dat zij zomaar een tijdje haarverlies hebben. De oorzaak is dan vaak onbekend. Na een bepaalde periode stopt de uitval vanzelf weer. Een gevarieerde voeding met vitamines en mineralen maakt het haar vaak gezonder en sterker. Eieren, melk, sojaproducten en noten zijn voorbeelden van ‘haarvoeding’.

Haar- en hoofdhuidklachten bij kinderen?

Getty Images

• Een lokale vorm van kaalheid, waarbij er kleine maar ook soms heel grote kale plekken ontstaan. Een medische term voor deze vorm is alopecia areata. Het kan zijn dat er op de kale plekken later weer haar groeit, maar dit kan wel jaren duren. Alopecia areata wordt vaak bij kinderen met het syndroom van Down gezien. Deze vorm van kaalheid wordt beschouwd als een auto-immuunziekte.
• Algehele kaalheid. Er is niet één lokale plek op het hoofd. Ouders vinden veel haren op het hoofdkussen of plukken tijdens het kammen een hoop losse haren van het hoofd. De oorzaak is onbekend, maar het is mogelijk dat virussen een rol spelen. Na verloop van tijd stopt de uitval spontaan. Er is vaak geen herhaling van algehele kaalheid en het is ook niet gekoppeld aan andere oorzaken.
• Bij het syndroom van de ectodermale dysplasie zijn er naast kaalheid ook afwijkingen aan de tanden. Dit syndroom komt niet vaak voor. Het verschilt per kind in welke mate het syndroom zich uit.
• Als er sprake is van huidschimmel op de behaarde hoofdhuid, kan dit leiden tot haaruitval.
• Haaruitval door hoofdluis.
• Haaruitval door het uittrekken van de haren. Haar waaraan gedraaid en getrokken wordt, breekt. Als dit vaak gebeurt en langdurig wordt gedaan ontstaan er kale plekken op het hoofd. Dit komt met name voor bij kinderen met dwangmatig gedrag. Een andere naam voor haren uittrekken is trichotillomanie. Als de haren ook worden opgegeten, kan er een haarbal in de maag worden gevormd.
• Pili torti (gedraaid haar) is geen haarziekte maar een kurkentrekkervorm in het haar. Door een speciale breking van het licht in het haar krijgt het een vreemde blonde kleur. Het haar lijkt op stug poppenhaar, staat alle kanten op en is niet goed te kammen. Pili torti kan geïsoleerd voorkomen, bijvoorbeeld bij anorexia nervosa, maar kan ook optreden in het kader van een syndroom, zoals bijvoorbeeld ziekte van Menke of ectodermale dysplasie. Na de puberteit kunnen de haarafwijkingen spontaan verbeteren.
• Cystostatica, dat zijn geneesmiddelen die remmend werken op de deling van (tumor)cellen, zorgen voor algehele haaruitval. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om kanker te behandelen.

Diagnose

Als een dermatoloog een uitgevallen haar onder de microscoop legt kan hij zien wat er aan de hand is. Alopecia areata, de lokale vorm van kaalheid, ziet er anders uit dan dwangmatig uitgetrokken haren. Bij uitgetrokken haren zullen ook afgebroken stukjes zitten.

Behandeling

De behandeling is geheel afhankelijk van de oorzaak. Er is nog geen medicijn tegen kaalheid door alopecia areata. Schimmelinfecties worden met de daarvoor gebruikelijke therapie behandeld. Dit is vaak wel succesvol. In het geval van uitgetrokken haren, is het soms nodig om een kinderpsycholoog te raadplegen.

Dit artikel is goedgekeurd door Dr. J.M. de Bont, kinderarts-kinderneuroloog in UMC Utrecht.

Laatst herzien op 14 september 2018