Het syndroom van Reye

Link met het slikken van aspirine

Getty Images

Paracetamol is altijd eerste keus bij de behandeling van een kinderziekte, zeker als het een virusinfectie betreft. Het gebruik van aspirine kan dan namelijk het risico op het syndroom van Reye vergroten. Reye komt tegenwoordig minder vaak voor, maar kan wel ernstige gevolgen hebben. Hoe herken je het?

Het syndroom van Reye, ook bekend als de ziekte van Reye, is een levensbedreigende ziekte. Kenmerkend zijn onder andere een hoge ammoniak- en zuurspiegel, een lage bloedsuikerspiegel, vervetting en zwelling van de lever en hersenoedeem. Het komt voornamelijk voor bij kinderen tussen de 4 en 15 jaar oud, maar ook oudere mensen kunnen het krijgen. In Nederland is de ziekte gelukkig zeldzaam: minder dan honderd gevallen per jaar. 

Reye en aspirine

Het syndroom van Reye ontstaat plotseling en de exacte oorzaak is nog niet duidelijk. Wel is het zeker dat de ziekte bijna altijd ontstaat na een virusinfectie zoals griep, verkoudheid, een luchtweginfectie of waterpokken. Bovendien hebben wetenschappers ontdekt dat de ziekte eerder ontstaat bij kinderen die aspirine (acetylsalicylzuur) hebben geslikt. Studies hebben zelfs aangetoond dat 90 tot 95 procent van de patiënten met het syndroom van Reye vlak voor of tijdens een virale infectie aspirine heeft genomen. De ziekte komt tegenwoordig minder voor omdat bij virusinfecties bij kinderen het gebruik van aspirine afgeraden wordt. (Kinder)paracetamol of in enkele gevallen ibuprofen is een betere keus.

Symptomen van het syndroom van Reye

De eerste klacht die op het syndroom van Reye kan wijzen, is voortdurend overgeven. Diarree en epileptische aanvallen komen voor. Ook een toename van geïrriteerd gedrag en agressiviteit wordt veel gezien. Daarna neemt - bij verergering van de ziekte - het bewustzijn af. Soms raakt het kind zelfs in coma. Andere symptomen van de ziekte van Reye:

  • bloedingen
  • epileptische aanvallen
  • gehoorstoornissen
  • slechtziendheid
  • spraakstoornissen
  • spierzwakte

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Het syndroom van Reye wordt vaak aangezien voor een hersen(vlies)ontsteking, overdosering van geneesmiddelen, diabetes of een psychiatrische stoornis. De juiste diagnose kan daardoor op zich laten wachten. Bij een vermoeden van Reye doet de arts lichamelijk onderzoek en kijkt hij naar de medische voorgeschiedenis en de symptomen. Met een CT-scan, MRI-scan of EEG wordt bekeken of er abnormale veranderingen in de hersenen zijn. Daarnaast doen ze bloedonderzoek om te zien of de leverfunctie is aangetast. Een leverbiopsie kan ten slotte uitwijzen of er sprake is van vetophoping in de lever (in medische termen: hepatische steatose).

Behandeling van het syndroom van Reye

De ziekte van Reye zelf is niet te genezen, daarom is behandeling gericht op het bestrijden van de symptomen. Opname op de intensive care is hierbij vaak noodzakelijk. Hier worden vitale lichaamsfuncties zoals de ademhaling en de hartslag ondersteund. Een infuus houdt het vochtgehalte op peil en ook controleren de artsen de bloedsuikerspiegel. Daarnaast monitoren artsen de druk in de schedel en proberen ze te voorkomen dat iemand in coma raakt. Toediening van corticosteroïden en plastabletten gaat de zwelling van de hersenen tegen. Soms worden deze aangevuld met medicijnen die bloedingen kunnen voorkomen en middelen tegen epileptische aanvallen.

Prognose van het syndroom van Reye

Of een kind met de ziekte van Reye herstelt, hangt voor een groot deel af van de ernst en omvang van de zwelling van de hersenen. Als de ziekte niet op tijd ontdekt wordt, kan iemand al binnen een paar dagen in coma raken en soms zelfs overlijden. In ernstige gevallen blijft er een hersenbeschadiging over (ook wel NAH oftewel niet aangeboren hersenletsel genoemd). Ontdekken ze de ziekte in een vroeg stadium en behandelen ze de symptomen op tijd, dan verloopt de aandoening mild en is de kans op volledig herstel aanwezig.

Auteur 
Bron 
  • Leids Universitair Medisch Centrum
  • Groene Hart Ziekenhuis