Boekrecensie: De mooie voedselmachine

Alles over de darmen

Getty Images

Als je lekker in je vel wilt zitten, gezond oud wilt worden en gelukkiger wilt leven, moet je volgens de Duitse geneeskundestudent Giulia Enders goed voor je darmen zorgen. Die zijn namelijk de belangrijkste adviseur van je brein. ‘De mooie voedselmachine’ is een hit. En niet zo gek, want het is een aantrekkelijk, vrolijk en informatief boek over de spijsvertering.

‘Hoe poep je eigenlijk?’ Een vraag van een huisgenootje zette Giulia Enders aan het denken. Na een intensieve zoektocht was ze stomverbaasd want iets doodgewoons als poepen bleek veel ingewikkelder dan ze ooit had gedacht. "Onze stoelgang is eigenlijk een topprestatie, want twee zenuwstelsels werken nauwgezet samen om ons afval zo discreet en hygiënisch mogelijk af te voeren."

De spijsvertering

In De mooie voedselmachine toont Enders de resultaten van haar zoektocht. Om te begrijpen hoe je poept, moet je eerst weten hoe de spijsvertering in zijn werk gaat. Uit welke onderdelen bestaat het spijsverteringssysteem? Hoe zit het met het zenuwstelsel van de darmen en hoe werken je darmen samen met de hersenen? Natuurlijk is er ook aandacht voor de darmflora.

Juiste houding

De stijl van Enders is aanstekelijk: het boek leest als een trein. Grapjes worden moeiteloos afgewisseld met de meest recente wetenschappelijke inzichten. Feiten en fabels worden van elkaar onderscheiden. Enders geeft praktische tips, maar zet je ook aan het denken. Zo vraagt ze je of je eigenlijk wel goed zit op de wc.

De kans is trouwens groot dat je daar nee op moet antwoorden. Want de hurkzit is nog altijd de meest natuurlijke houding om te poepen. Gelukkig hoef je daarvoor niet per se boven een Frans hurktoilet te gaan hangen. Je kunt ook zittend hurken: buig je bovenlichaam iets naar voren en zet je voeten op een kruk. Zo poep je in de juiste hoek en verklein je de kans op aambeien, darmziekten en verstopping.

Gepland overgeven

De mooie voedselmachine gaat overigens verder dan alleen hoe je poept. Aan maagzuur wordt bijvoorbeeld een hoofdstuk besteedt. Net als aan overgeven. Ook overgeven is een knappe prestatie. Hoewel je het misschien niet zou verwachten, gaat overgeven volgens een precies plan. Aan de hand van informatie die je lichaam verzamelt, besluiten de hersenen uiteindelijk of je overgeeft. En vervolgens worden bepaalde spieren aan het werk gezet. Bij iedereen gaat dit op dezelfde manier.

Enders geeft in het boek ook aandacht aan allergieën,  coeliakie en lactose-intolerantie. Met hetzelfde gemak lees je over laxeermiddelen en probiotica. En natuurlijk mogen de 'boosdoeners' niet ontbreken: van de aarsmaden en toxoplasmose tot de salmonellabacterie en helicobacter.

Hersenen

Vooral het stuk over de hersenen en de darmen is fascinerend. In de wetenschap komt steeds meer aandacht voor de rol van de ‘darmhersenen’. En dat is iets wat veel mensen al lang weten: ons buikgevoel bepaalt voor een groot deel hoe het met ons gaat. Het van angst in je broek doen, een teleurstelling wegslikken en vlinders in de buik zijn hier slechts enkele voorbeelden van.

Getty Images
Tijdens het lezen wordt het eigenlijk steeds duidelijker hoe belangrijk je darmen zijn. Voor je hersenen, maar ook voor je andere organen. Een verkeerde darmflora kan samenhangen met allerlei aandoeningen en allergieën. Je darmen blijken eigenlijk een hoofdrol te spelen binnen het algehele welbevinden.

Toegankelijk

Het doel van Enders is om iedereen een kans te geven op gezondheid. En dat lijkt met De mooie voedselmachine aardig te lukken. Ze schrijft toegankelijk. Heel begrijpelijk en vaak beeldend. De illustraties in het boek verlevendigen haar verhaal nog verder.

Voor iedereen die wil weten hoe je poept is dit boek een must. Maar ook als je poep iets minder interessant vindt, is het een aanrader. De invloed van je spijsvertering op je gezondheid is namelijk voor iedereen van belang.

Giulia Enders (1990) heeft haar studie geneeskunde bijna afgerond. In Duitsland is haar boek een hit: er zijn in een half jaar meer dan 800.000 exemplaren verkocht. Het boek is geïllustereerd door haar zus Jill.