De orthopedagoog spreekt
Heb je een kind waar je je geen raad meer mee weet, maar gaan cameraploegen te ver? Dan kun je de hulp inroepen van onder meer orthopedagogische begeleiders.
Een orthopedagoog begeleidt onder andere gezinnen bij tijdelijke opvoedvragen. GezondheidsNet zet een aantal vragen op een rij.[ITEMADVERTORIAL]
Wat is een gedragsstoornis?
"Met de term gedragsstoornis worden eigenlijk heel veel problemen samengevat. Meestal denken mensen inderdaad gelijk aan ADHD of autisme, maar ook hechtingsstoornissen, leerproblemen, faalangst, hoogbegaafdheid en angsten kunnen leiden tot gedragsproblemen en -stoornissen."
Zijn alle gedragsproblemen dan stoornissen?
"Nee. Soms zijn kinderen gewoon onopgevoed en hebben ze geen aandoening die een rol speelt bij de problemen. Wanneer ouders denken dat hun kind echt een stoornis heeft, moeten ze naar een psychiater voor de diagnose. Daarna kunnen ze naar een orthopedagoog voor begeleiding. Krijgt een kind die diagnose niet, dan is de begeleiding natuurlijk heel anders."
"Er zijn geen algemene tips voor kinderen met opvoedproblemen, omdat ook hier weer ieder kind, iedere situatie en iedere ouder anders is. Wel kun je zeggen dat regelmaat, rust en een consequente aanpak altijd zoden aan de dijk zet.
Hoe merk je als ouder dat je kind een gedragsstoornis heeft?
"ADHD is op dit moment een beetje hip en kinderen die een beetje druk zijn krijgen al snel het labeltje ADHD opgeplakt van ouders, opvoeders of school. Maar de diagnose ADHD of een andere gedragsstoornis moet echt gesteld worden door een psychiater. Bovendien is een kind met deze aandoening niet altijd druk. Het is vaak de hoge spierspanning waardoor het kind onverbeterlijk is."
"Deze kinderen zijn vaak enthousiast, vrolijk, erg gevoelig en zeer aanhankelijk, maar uiten zich lomp. ADD is een aanverwante aandoening, maar hierbij zijn kinderen juist heel dromerig. PDD-NOS is een aan autisme verwante stoornis en kenmerkt zich door teruggetrokken gedrag. Deze kinderen vinden het moeilijk hun emoties te plaatsen en te uiten en camoufleren hun onzekerheid daarover met dominant gedrag."
Wat is jullie werkwijze?
"In een gesprek met de ouders en/of het kind brengen we de problemen in kaart en kijken welke ondersteuning het best is. We hebben een vast theoretisch model, maar dit passen we aan de individuele omstandigheden aan. Behalve aandoening speelt namelijk ook karakter, omgeving etc. een rol."
En buiten de praktijkmuren?
"We geven sociale vaardigheidstraining, kooktraining, gezinsbegeleiding en individuele begeleiding. Om de ouders te ontlasten en als uitgebreide therapie voor de kinderen organiseren we weekendopvang, vakantiekampen en orthopedagogische jeugdsporten."
"Omdat het kind niet alleen maar thuis is, maken we ook uitstapjes om het kind te leren hoe daarmee om te gaan. Dit kan ook samen met de ouders, broertjes en zusjes, omdat alleen de kinderen met de aandoening behandelen niet effectief genoeg is. Wij vinden dat het hele gezin praktische en concrete begeleiding nodig heeft om goed met elkaar om te gaan."
Waarom vinden jullie dat?
"Stoornissen en gedragsproblemen geven in een gezin vaak een hoop onrust. Ouders begrijpen het kind niet. Broertjes en zusjes hebben er last van. Daarom geven we handvatten en praktische tips om de situatie beter onder controle te krijgen. Daarbij luisteren we goed naar de ouders en houden rekening met hun opvoedstijl."
Welke gezinsbegeleiding is er?
"We hebben de structurele gezinsbegeleiding, meestal voor de gezinnen waarin een kind een gedragsstoornis heeft. En de tijdelijke gezinsbegeleiding voor de gezinnen die wat tips en trucs nodig hebben. Bijvoorbeeld omdat het kind niet wil eten of lastig naar bed gaat."
Nog een tip aan ouders van kinderen met gedragsstoornissen?
"Vaak denken mensen dat het hebben van een kind met een gedragsstoornis het eind van de wereld is. Maar dat is het gelukkig niet."
"Deze kinderen kunnen meestal prima leren hoe ze zich in de maatschappij moeten handhaven en gedragen, en een normaal leven te leiden. Je moet als ouders alleen weten hoe je met hen om moet gaan en hoe je hen die dingen het best kunt leren."