Gezwollen lymfeklieren na coronavaccinatie

Wat zijn de lymfeklieren?

De lymfeklieren zijn kleine, boonvormige klieren die op verschillende plekken in het lichaam aanwezig zijn. De lymfeklieren spelen een belangrijke rol in het afweersysteem. Ze filteren en vernietigen namelijk schadelijke stoffen, bacteriën, virussen en beschadigde cellen. Dit gebeurt met behulp van antistoffen en witte bloedcellen, die zich onder meer in de lymfeklieren bevinden.

Lymfeklieren staan met elkaar in verbinding via lymfevaten. Wanneer er een infectie, ontsteking of abnormale cel in het lichaam is, worden de dichtstbijzijnde lymfeklieren ingeschakeld om het te bestrijden. Hierbij worden extra witte bloedcellen en antistoffen aangemaakt in de lymfeklier, waardoor deze kan opzwellen. Soms voelt de lymfeklier ook warm, gevoelig of pijnlijk aan. Dit gaat vanzelf over.

Waarom zwellen de lymfeklieren op na vaccinatie?

Na een vaccinatie wordt het afweermechanisme geactiveerd. Door het toedienen van het vaccin kan het lichaam delen van het virus herkennen en alvast oefenen met het bestrijden ervan, voor het geval je echt een keer geïnfecteerd raakt. Dit gebeurt ook in de lymfeklieren. Een lymfeklierzwelling is dus een normale reactie op het vaccin. Het betekent dat het lichaam hard aan het werk is om antistoffen aan te maken. Bij de meeste mensen die een gezwollen lymfeklier na een vaccinatie hebben, zit de zwelling in de oksel van de gevaccineerde arm. Ook kunnen soms de klieren in de hals of op het sleutelbeen gezwollen zijn. Bij vaccinatie in het been is de lies de meest voorkomende plek voor een lymfeklierzwelling.

Opgezette lymfeklieren na de coronavaccinatie

Bijwerkingencentrum Lareb ontving tot april 2022 zo’n 16.000 meldingen van mensen met een opgezwollen lymfeklier na de coronavaccinatie. Na de boosterprik was het aantal meldingen van gezwollen lymfeklieren bijna drie keer zo hoog als na de eerste of tweede vaccinatie. Ook hadden mensen iets meer hinder van de lymfeklierzwelling na de boosterprik vergeleken met de eerste en tweede vaccinatie. Gemiddeld ontstond de zwelling 1-4 dagen na vaccinatie. De klachten ontstonden sneller op iedere opvolgende prik. Mogelijk komt dit doordat de afweerreactie sneller opgestart kan worden wanneer het lichaam de antistoffen die nodig zijn om het coronavirus te bestrijden al eens eerder heeft aangemaakt. Soms kan deze reactie ook heviger zijn. Daarnaast kan een eerdere coronabesmetting een rol spelen in hoeveel last je krijgt van bijwerkingen.

Lymfeklierzwelling is een veel voorkomende bijwerking na vaccinatie. Meestal is er geen reden om hier ongerust over te worden. Zit de zwelling op een ongewone plek, blijft de zwelling langer dan 2 weken aanhouden, of heb je in het verleden (borst)kanker gehad en maak je je zorgen? Neem dan contact op met je huisarts. Kijk voor meer informatie over de bijwerkingen van vaccins op www.mijnbijwerking.nl.

Dit artikel is geschreven door Bijwerkingencentrum Lareb. Dit is het Nederlandse meld- en kenniscentrum voor bijwerkingen van medicijnen, vaccins en gezondheidsproducten. Ook is Lareb het kenniscentrum voor medicijngebruik rondom de zwangerschaps- en borstvoedingsperiode: Moeders van Morgen. Om de veiligheid van medicijnen en vaccins te bewaken, verzamelt en analyseert Lareb meldingen van mogelijke bijwerkingen. Daarnaast doet Lareb vragenlijstonderzoeken en verspreidt Lareb kennis over bijwerkingen zo veel mogelijk.