Zo ga je om met de bijwerkingen van het coronavaccin

Getty Images

De coronavaccins BioNtech/Pfizer en Moderna zijn inmiddels goedgekeurd en het vaccineren is begonnen. Hoewel de vaccins veilig en effectief zijn bevonden, maken veel mensen zich toch nog zorgen om de bijwerkingen. Wat zijn de bijwerkingen precies? En hoe ga je daarmee om?

Als eerste is het belangrijk om te weten dat vrijwel elk medicijn of vaccin bijwerkingen heeft. Dat wil niet zeggen dat je ze ook (allemaal) krijgt, maar het is goed om hier rekening mee te houden. Zo weet je dat áls je klachten krijgt dat dit door het betreffende medicijn of vaccin komt. Vaak gaat het om tijdelijke bijwerkingen, maar mochten ze langer duren, dan kan daar meestal ook iets aan gedaan worden.

Op de bijsluiter vind je alle bijwerkingen die ooit - of in het geval van de coronavaccins, tot nu toe - zijn gemeld. Ook staat er (in percentages) bij hoe vaak de bijwerking voorkomt. Dit helpt je de kans op een bijwerking te beoordelen.

Bijwerkingen COVID-19-vaccinatie

De onderstaande klachten komen bij vaccinatie met coronavaccins van beide fabrikanten het meest voor:

matige pijn op de injectieplaats, meestal zonder roodheid en zwelling (> 80 procent)
vermoeidheid (> 60 procent)
hoofdpijn (> 50 procent)
spierpijn (> 30 procent)
rillingen (> 30 procent)
gewrichtspijn (> 20 procent)
koorts (> 10 procent)

De meeste bijwerkingen zijn binnen één tot twee dagen verdwenen. Als de pijn of koorts toch heftig is, kun je hiervoor paracetamol innemen. Ben je bang voor pijn op de injectieplaats, dan kun je eventueel één uur voor de vaccinatie lidocaïne/prilocaïne-crème aanbrengen om de huid te verdoven.

Bij de tweede dosis zijn de lokale reacties ongeveer gelijk aan die bij de eerste dosis. Systemische reacties waar je in je hele lichaam last van kan hebben, zoals vermoeidheid en spierpijn, komen na de tweede vaccinatie met BioNtech/Pfizer vaker voor en kunnen heftig zijn.

Meer informatie vind je in de bijsluiter van het coronavaccin van Pfizer/BioNTech en in de bijsluiter van het Moderna-vaccin.

Postvaccinale verschijnselen

Naast de bijwerkingen, is het ook goed om op de hoogte te zijn van postvaccinale verschijnselen. In tegenstelling tot de bijwerkingen, is bij een postvaccinaal verschijnsel - ook wel een 'gebeurtenis' na vaccinatie genoemd - niet meteen duidelijk of deze iets te maken heeft met de vaccinatie. Dan kan het bijvoorbeeld gaan om een allergische reactie. Mocht je last hebben van een bijwerking die niet vermeld staat op de bijsluiter, of een postvaccinaal verschijnsel ervaren, dan is het advies deze te melden bij Bijwerkingencentrum Lareb.

Bijwerkingen coronavaccin of toch COVID-19?

Een aantal bijwerkingen van de vaccins lijken op COVID-19. Hoe weet je dan of je last hebt van bijwerkingen of toch besmet bent met het coronavirus? Simpel: de meeste bijwerkingen zijn binnen één tot twee dagen verdwenen na de vaccinatie. Zodra je (ook) andere klachten krijgt, je ernstig ziek wordt of er een hoog risico op een coronabesmetting is, moet je contact opnemen met de huisarts.

De meest voorkomende klachten bij de ziekte COVID-19 zijn: