Meer Nederlanders met een soa, vooral gonorroe

In 2022 lieten meer mensen zich bij de Centra Seksuele Gezondheid (CSG (Centrum Seksuele Gezondheid)’s) testen op een soa (seksueel overdraagbare aandoening ) dan in 2021. Er waren in totaal 164.715 consulten bij de CSG’s. Het percentage dat een soa bleek te hebben (21 procent) was ook hoger dan in 2021. Mensen die via een partner een melding ontvingen of zelf klachten hadden, bleken het vaakst een soa te hebben. Er zijn nog geen cijfers beschikbaar van het aantal mensen dat zich in 2022 bij de huisarts liet testen op een soa.

Gonorroe-besmettingen stijgen met 33 procent

Van alle soa's was de toename van gonorroe het grootst in 2022. Met 10.600 diagnoses, gaat het om een stijging van 33 procent ten opzichte van 2021. Toen waren er 7.964 gevallen. Het aantal vrouwen en heteroseksuele mannen met gonorroe is sterk toegenomen. Onder vrouwen steeg dit 1,5 procent in 2021 naar 2,3 procent in 2022, onder mannen steeg dat percentage van 1,8 procent naar 2,4 procent. Voor de vrouwen betekent dit het hoogste percentage sinds 2013. De toename was vooral in de tweede helft van 2022 te zien. Onder mannen die seks hebben met mannen (MSM), die niet meedoen aan de PrEP (pre-expositie profylaxisis) pilot, steeg het percentage licht, van 12,4 naar 12,8 procent. Onder MSM die wel meedoen aan de PrEP pilot ging het percentage van 9,2 naar 9,8 procent.

PrEP-pilot

Sinds augustus 2019 bieden de CSG’s ook zorg aan mensen die Pre-Expositie Profylaxe (PrEP) gebruiken. PrEP is een geneesmiddel dat hiv voorkomt. Mannen die seks hebben met mannen (MSM) en andere personen met een verhoogd risico op hiv kunnen meedoen aan een pilot waarbij ze PrEP krijgen. Deze deelnemers aan de PrEP-pilot worden elke drie maanden getest op soa's.

Meer chlamydia

In 2022 waren er 24.684 chlamydia-diagnoses, een stijging van 21 procent ten opzichte van 2021. Het percentage vrouwen met chlamydia was in 2022 hoger dan in 2021: het steeg van 16,2 naar 17,9 procent. De percentages heteroseksuele mannen en MSM met chlamydia zijn licht gedaald naar respectievelijk 21,2 en 10,9 procent. De grootste stijging is te zien bij jongeren onder de 20 jaar (29 procent). Boven de 25 jaar neemt het aantal besmettingen af naar 11 procent.

Syfilis stijgt ook

Ook het aantal syfilis-diagnoses was met 1.574 gevallen hoger dan in 2021. Toen waren dat er 1.398. Maar onder MSM was een lichte daling in het percentage positieve testen zichtbaar: van 2,6 procent in 2021 naar 2,3 procent in 2022. Onder MSM die meedoen aan de PrEP pilot bleef het percentage gelijk (1,7 procent). Het aantal diagnoses onder vrouwen en heteroseksuele mannen bleef in 2022 laag: 0,29 procent onder de heteroseksuele en 0,15 procent onder de vrouwen.

Hiv

In 2022 kregen 144 personen een hiv (humaan immunodeficientievirus)-diagnose bij de CSG (Centrum Seksuele Gezondheid)’s. Dat zijn er iets meer dan in 2021, toen waren het 138 personen. Van die 144 personen ging het om 10 diagnoses bij deelnemers aan de PrEP pilot, waarvan 4 personen gediagnostiseerd werden bij binnenkomst in de pilot. Het aantal diagnoses bij vrouwen was 11 en bij heteroseksuele mannen 8.

Mpox

In mei 2022 zijn in Nederland de eerste gevallen van mpox (eerder bekend als apenpokken) gemeld. In totaal zijn het afgelopen jaar bij het RIVM 1.259 mpox-infecties gemeld, waarvan 92 procent onder MSM. Ook het aantal mensen met genitale wratten, genitale herpes en acute hepatitis B loopt op.

Actie nodig om soa-stijging te keren

Soa Aids Nederland vindt dat er actie moet worden genomen om deze soa-stijging te keren. Het is volgens hen dringend tijd voor het terugbrengen van structurele nationale campagnes waarin gezond seksueel gedrag, met condoomgebruik en vaccinatie tegen soa’s, wordt gestimuleerd.

Erwin Fisser, campagneleider Soa Aids Nederland: "Sinds de 'Vrij Veilig campagnes' zijn gestopt, al meer dan 10 jaar geleden, missen jongeren de boodschap om zich te beschermen tegen soa’s. Uit eigen onderzoek blijkt dat condoomgebruik sterk afneemt onder jongeren. Een condoom vinden ze eerder vervelend, seks zonder condoom normaliseert. Logischerwijs nemen soa's dan toe. Condoomgebruik moet opnieuw een vanzelfsprekend onderdeel worden van zorgen voor jezelf én je partner. Condoomcampagnes met een seks-positieve benadering, waarin juist plezier, eigen regie en keuzevrijheid bij seks leidend zijn, werken bewezen effectief."